پديد آورندگان :
صفري، جهانگير نويسنده دانشگاه شهركرد , , ظاهري عبدوند، ابراهيم نويسنده دانشگاه شهركرد ,
كليدواژه :
شعر كهن فارسي , اخلاق , شادي , سياست
چكيده فارسي :
شادي يكي از احساس هاي مثبت انسان است كه رواج آن در هر دوره موجب رضايت خاطر همگان و همبستگي بيشتر اجتماعي در بين مردم مي شود؛ به همين دليل پژوهشگران در دوره هاي مختلف به بررسي عوامل موثر در ايجاد اين احساس مثبت در انسان پرداخته اند؛ عواملي مانند مسايل اعتقادي، اخلاقي، اجتماعي و سياسي. شاعران، از جمله گروه هايي هستند كه درباره نقش اين عوامل در ايجاد اين احساس، سخنان ارزنده اي گفته اند كه بررسي انديشه هاي آنها حتي براي انسان غم زده و هويت باخته امروز مي تواند موثر باشد. هدف از نگارش اين مقاله نيز بررسي نقش اصول اخلاقي و سياسي در شاد كردن افراد با تكيه بر شعر كلاسيك فارسي است.
عمل به قناعت، صبر، توكل، رضا، راستي، ساده دلي، خوي نيك، ازخودگذشتي بخشندگي و اجتناب از حرص، بددلي، حسادت، عيب جويي و بددلي از جمله امور اخلاقي هستند كه مي تواند انسان را به شادي برساند. عدالت محوري، دين داري، رفع نياز فقيران و نوازش ضعيفان، بخشش ماليات ها، جلوگيري از ظلم ظالمان، قهر و لطف حاكمان، ايجاد امنيت، تدبير، توجه به دادخواهان و حلم، از جمله عوامل سياسي هستند كه شاهان و حاكمان نيز مي توانند با اقدام به آنها مردم را شاد كنند.
از نظر شاعران مورد بررسي، انجام فضايل اخلاقي موجب احساس آرامش در انسان مي شود و در نتيجه انسان به شادي و خوشدلي مي رسد اما با توجه به اين كه رذايل اخلاقي همواره سبب اضطراب و پريشاني مي شوند، نتيجه اي جز غم و اندوه در بر ندارند. همچنين آنها با توجه به بافت سياسي و اجتماعي جامعه دوران خود معتقد هستند كه هر گونه كار يا گفتار از سوي حاكمان و عاملان، مي تواند مردم را شاد يا غمگين كند.
چكيده لاتين :
Joy is one of the positive feelings of human beings thatthe spread of it in any period (of life)causeswidespread satisfaction and greater solidarity amongst people. For this reason, researches of various times have attempted to explore factors, such as moral, social, and political elements that can play role in creating this feeling in humans. Poets are amongst those who have already expressed worthy words about the role of such forces in causing this feeling.Thus, exploring their ideas is influential despite of todayʹs grief-stricken and alienated humans. This article aims to explore the role of moral and political principles in keeping people joyful especially by focusing on Persian classic poetry. Contentment, patience, confidence, satisfaction, honesty, modesty, good temper, sacrifice, mercy, greed, ill-wishing, jealousy, and reproaching are amongst the moral issues practice that avoidance of them can bring human beings joy. Justice-orientation, religiousness, tending the poor and caring for the weak, forgiving taxes, forbidding tyrantsʹ oppression, fury and favor of rulers,ensuring security, prudence, attending to the oppressed and patience are amongst the forces through which kings and rulers can make people happy. From the perspectives of the poets under the present study, practicing moral issues brings humans serenity and, consequently, they feel joy and goodness; however, considering that moral vices constantly cause anxiety and depression, they have no results except for sadness and sorrow. Further, considering the political and social context of their society, those poets argue that whatever words or deeds by rulers and lords can make people joyful or sad.
