صلاحيت معوق ديوان بين المللي دادگستري با تاكيد بر راي ديوان در اختلاف ميان دولت هاي جيبوتي و فرانسه(2008)

Forum Prorogatum before the International Court of Justice: The Djibouti v. France Case (2008)

به رغم ممنوعيت تهديد در روابط بين المللي و لزوم حل وفصل مسالمت آميز اختلافات صلاحيت ديوان بين المللي دادگستري به رضايت طرف هاي اختلاف مبتني گشته است. در اين خصو ص نحوه ابراز رضايت طرف هاي اختلاف اهميت چنداني ندارد. اساسنامه ديوا ن، صور مختلف اعلام رضايت به صلاحيت ديوان در قالب اعلاميه هاي يكجانبه، موافقتنامه مراجعه به ديوان و اندراج شرط مراجعه به ديوان در موافقتنامه هاي بين المللي را مورد تصريح قرار داده است. علاوهبراين در آيين دادرسي ديوان صلاحيتي فراتر از موارد مصرح در اساسنامه ديوان تحت عنوان صلاحيت معوق 1 نيز پيش بيني شده است. دولت خوانده طبق اين قاعده مي تواند رضايتش را به طرح دادخواست يكجانبه خواهان به صورت ضمني يا صريح پس از اقامه دعوي ابراز دارد. اين صلاحيت براي اولين بار در زمان ديوان دايمي بين المللي دادگستري در قضيه مطرح گرديد كه به تدريج جاي خود را در رويه قضايي بين المللي باز نمو د. به « ماوروماتيس » گونه اي كه امروزه اين صلاحيت در رويه قضايي ديوان بين المللي دادگستري تثبيت شده است و مي تواند مبناي قابل اتكايي براي صلاحيت ديوان در رسيدگي هاي ترافعي باشد. در اين مقاله در راستاي بررسي ابعاد و چالش هاي حقوقي احراز صلاحيت معوق در دعا وي مطروحه، به بررسي راي ديوان در اين خصوص تحت عنوان «برخي مسايل خاص مرتبط با همكاري دو جانبه در امور كيفري (جيبوتي عليه فرانسه، 2008 » و چالش ها و ابهامات مربوطه، يعني «( نحوه احراز رضايت خوانده»،تشخيص قلمرو رضايت ابراز شده، مراجع ذي صلاح براي ابراز رضايت خوانده، رابطه بين صلاحيت معو ق و ساير صلاحيت ها ، تاثيرا ت قاعده صلاحيت معوق بر حاكميت دولت ها و تاثيرات آن بر منافع ملي و بين المللي دولت ها» پرداخته مي شود.

One of the aspects of international law for peaceful settlement of legal disputes is the consent of parties to the jurisdiction of international court of justice (ICJ). In this regard, the way this consent will be presented, is not important. By taking into account of this rule and jurisprudence of ICJ and short comings of statute of the court, there must be some other jurisdictions which are beyond those ones anticipated in the statute of the international court of justice (ICJ). For these reasons,there is another kind of jurisdiction which is called "Forum Prorogatum",in rules of the court. According to this kind of jurisdiction, the respondent can informimpliedly or expressly the court about its consent.Even after,filing an application by defendant in the registry of the court. It can be done impliedly by taking an action or participation in hearing without any objections or explicitly by sending a letter in this regard to the court. This kind of jurisdiction at first applied by [PCIJ] in the case of Mavrommatis Palestine concessions (Greece/ United Kingdom) and gradually finds its place in jurisprudence of the court. In a way that nowadays becomes a usual way of filling an application in registry of the court for exercising its jurisdiction. we will consider the latest judgment of court in case concerning "Certain Questions of Mutual Assistance in Criminal matters" (Djibouti /France) 4 June 2008 in this essay and discuss its challenges.