ارزيابي تلفات انساني و خسارت‌هاي ساختماني در سناريوهاي مختلف زلزله در شرايط عدم قطعيت (منطقه مطالعه‌شده: منطقه 8 شهر تبريز)

يكي از اصولي ترين روش‌هاي كاهش تاثير زمين‌لرزه در مناطق شهري، شناسايي نواحي مستعد، درجه‌بندي ميزان ريسك مناطق، و ارزيابي خسارت‌ها و تلفات انساني در زلزله با شدت‌هاي مختلف است. شهر تبريز با داشتن جمعيت زياد، قرارگيري روي گسل فعال، و سابقه زلزله با دوره بازگشت در ادوار گذشته، پتانسيل وقوع زمين‌لرزه را دارد. با توجه به اينكه بيشترين پهنه‌هاي مسكوني منطقه 8 شهرداري تبريز را پلاك‌هاي ريزدانه با مسيرهاي دسترسي تنگ و باريك و مصالح بي‌دوام و ناپايدار اشغال كرده‌اند، اين منطقه براي مطالعه انتخاب شده است. در اين پژوهش با استفاده از هفت معيار كاربري اراضي، تعداد طبقات ساختماني، كيفيت بنا، مساحت قطعه تفكيكي، قدمت بنا، سطح اشغال بنا و نوع مصالح ساختماني، از روش تحليل چندمعياره فازي (FAHP)، خسارت ساختماني و تلفات انساني در سه سناريوي زلزله 6، 7 و 8 ريشتري محاسبه و تحليل شد. نتايج پژوهش نشان مي‌دهند كه خسارت‌هاي ساختماني از 6 تا 8 مركالي افزايش زيادي يافته و از 5/1 درصد به 46 درصد رسيده است. تلفات انساني نيز ـ كه بيشتر در ساختمان‌هاي مسكوني رخ مي‌دهد ـ از 29 نفر تا 2511 نفر در شدت‌هاي مختلف زلزله افزايش مي‌يابد؛ كه توجه مضاعف به بهسازي ساختمان‌هاي مسكوني را مي‌طلبد.

One of the most fundamental methods in reducing the effects of earthquakes in urban areas is detection of earthquake-prone zones, rating of their risks, assessment of building vulnerability and human casualty in different scales of earthquake. Tabriz city, due to its high population, located on an active fault and earthquake with a return period. So it has potential for many earthquakes. Since the Most parts of residential areas in district 8 consist of deteriorated texture with narrow access routes and ephemeral materials and unstable, this region has been selected as the study area. In this study, by using seven criteria such as: land use, number of floors, building quality, building area, building old, the employment level and type of building materials as well as fuzzy multi-criteria analysis (FAHP) method, the building vulnerability and humanity casualty in the three scenarios 6, 7 and 8 magnitude earthquake were calculated and analyzed. The results of this study showed that, building vulnerability has been increased from 1.5% to 46% in the range of 6 to 8 Richter intensity. The human casualty that is seen more in residential buildings has been increased from 29 to 2511 people in different intensity of earthquake that requires additional attention to the improvement of residential buildings.