مدل‌سازي اكتشاف ذخاير مس پورفيري با استفاده از سيستم‌هاي استنتاج‌گر و روابط فازي

فرايند تهيه نقشه پتانسيل معدني به‌دليل وجود فاكتورهاي متعدد كاني‌سازي، داده‌هاي متنوع كمي و كيفي اكتشافي و همچنين ديدگاه‌هاي كارشناسي و سلايق گوناگون، فرايندي پيچيده و دشوار است. در اين فرايند توجه هم‌زمان به مدل‌سازي ماهيت غيرقطعي داده‌هاي اكتشافي، به‌كارگيري دانش كارشناسي و انعطاف‌پذيري روش براي انواع ذخاير معدني در قالب سامانه‌اي يكپارچه، ضروري است. در پژوهش‌ حاضر ، روشي جديد با استفاده از سيستم استنتاج‌گر و روابط فازي ارايه شد و در انديس مس چاه‌فيروز پياده‌سازي گرديد. اين روش در دو مرحله انجام گرفت. در مرحله نخست، نقشه‌هاي فاكتور اوليه با استفاده از روش آناليز رابطه نامتقارن فازي وزن‌دهي و به روش ارزيابي جامع چندسطحي فازي با يكديگر تلفيق شدند و نقشه‌‌هاي فاكتور سطح دوم ـ كه فازي هستند ـ به دست آمد. در مرحله دوم، نقشه‌هاي فاكتور تهيه‌شده در مرحله قبل با استفاده از سيستم استنتاج‌گر فازي تلفيق و نقشه پتانسيل معدني تهيه شد. در نقشه پتانسيل معدني تهيه‌شده، مناطق مستعد كاني‌سازي مس پورفيري در نواحي مركزي و با گسترش شمالي ـ جنوبي شناسايي شدند. به‌منظور ارزيابي، وضعيت گمانه‌هاي اكتشافي موجود در منطقه با نقشه پتانسيل معدني انطباق داده شدند. بيشترين ميزان تطابق در نقشه پتانسيل معدني برابر با 33/83 درصد به‌دست آمد.

Mineral potential mapping process is introduced as a complex process due to the presence of multiple factors, variety of both quantitative and qualitative data to explore mineral deposits as well as the expertise and different interests. In this process, considering the fuzzy nature of mineral exploration in the process of modeling exploratory data, applying expert knowledge and flexibility for all types of mineral deposits in form of an integrated system play essential roles. To verify this, in the study, a new method has been presented using fuzzy inference systems and relations, and the mentioned method has been implemented in the ChahFiroozeh copper deposit.This study was conducted in two stages. First, the primary factor maps using asymmetric fuzzy relation analysis are weighted and using multilevel fuzzy comprehensive evaluation are combined together. And second, the factor maps which have been obtained in pervious stage, were integrated using a fuzzy inference system and then the mineral potential map has been generated.In the resulted mineral potential map, Porphyry copper mineralization prone area is located in central regions with north-south extension. For evaluation exploration boreholes in the area have been complying with the mineral potential map. The highest compliance rate in mineral potential map is calculated as 83.33%.