هيستوشيمي و پراكنش سلول‌هاي جامي‌شكل ترشح‌كننده موكوس در نواحي مختلف اپيدرم پوست بدن ماهي كپور نقره‌اي بالغ نر و ماده

Distribution and histochemical studies of Goblet mucous cells in different regions of epidermis in mature male and female Silver carp fish

يكي از سلول‌هاي اپيدرم پوست بدن ماهي كه وظيفه اصلي آن ترشح موكوس پوست بدن ماهي مي‌باشد، سلول هاي جامي‌شكل مي‌باشند. به منظور مطالعه بافت‌شناسي و تعيين پراكنش اين سلول‌ها، تعداد 10 ماهي كپور نقره‌اي بالغ نر (5 عدد) و ماده (5 عدد) مورد مطالعه قرار گرفت و از پوست نواحي مختلف بدن شامل نواحي سر، پشت، شكم و دم، نمونه‌هايي حداكثر به ضخامت 5 ميلي‌متر تهيه گرديد و پس از طي روش‌هاي استاندارد تهيه مقاطع بافتي، برش‌هايي به ضخامت 5 تا 6 ميكرومتر تهيه و با هماتوكسيلين-ايوزين (H&E)، پريوديك اسيد شيف (PAS)، آلسين بلو با اسيديته 2/5 (AB, pH=2.5)، آلسين بلو با اسيديته 1(AB, pH=1) و آلسين بلو با اسيديته 2/5- پريوديك اسيد شيف (AB, pH=2.5-PAS) رنگ آميزي شدند. تعداد اين سلول‌ها در 100 ميكرومتر از طول و در كل ضخامت اپي درم پوست هر ناحيه مورد شمارش قرار گرفت. نتايج به دست آمده نشان داد كه سلول‌هاي بيضي شكل تا چند وجهي و كوچكي به نام سلول‌هاي موكوسي جامي شكل در اپيدرم نواحي مختلف پوست ماهي كپور نقره‌اي وجود دارند. اين سلول‌ها در رنگ‌آميزي PAS واكنش مثبت داشتند و به رنگ ارغواني رنگ‌آميزي شدند كه بيانگر ماهيت شيميايي خنثي موكوس ترشحي اين سلول‌ها مي‌باشد. پراكندگي اين سلول‌ها در نواحي مختلف پوست اين ماهي متفاوت است و بر اساس پراكندگي آنها پوست نواحي مختلف در دو جنس نر و ماده به نواحي سر، پشتي، شكمي و دم تقسيم گرديد. اين نتايج بيانگر اين واقعييت است كه بيشترين تعداد سلول‌هاي جامي‌شكل در جنس نر در ناحيه سر و در جنس ماده در ناحيه پشتي قرار دارند و تعداد اين سلول‌ها در ناحيه دمي پوست ماهيان نر و ماده تقريباً يكسان است.

Fish epidermis contains goblet mucous cells which their primary function is to secrete mucous to skin. For histometrical and histochemical studies of these cells, at least 10 mature male and female silver carp fish were selected and 5 mm thickness samples were taken from different parts of skin including head, dorsum, region, venter region and tail. 5-6µ sections were made using paraffin embedding methods, and stained by H&E, PAS, AB (pH=2.5), AB (pH=1) and AB (pH=2.5) PAS. Number of goblet cells were counted in 100 µm length of epidermis in each regions. The results showed that there are small and ellipsoid to polyhedral cells called goblet cells in different regions of silver carp epidermis. These cells have positive reaction to PAS staining which it showing the neutral property of mucous secretion of these cells. The skin of silver carp fish can be divided on the basis of goblet cells distribution in different parts of epidermis (head, dorsal regions, ventral regions and tail). The results revealed that male silver carp fish has maximum goblet cells in head skin but the female has maximum in dorsal skin. The number of these cells in tail part of male and female are relatively same.