مطالعه اثرات فراكسيون‌هاي ان‌بوتانول و اتيل استات گياه سياه‌دانه (Nigella sativa) بر دانسيته نورون‌هاي حركتي شاخ قدامي نخاع بعد از ضايعه كمپرسيون عصب سياتيك موش صحرايي

Investigating N-Butanol and Ethyl Acetate Fractions of Nigella Sativa on Motoneurons’ Density of Spinal Cord Ventral Horn in Rats with Compressived Injury of Sciatic Nerve

مقدمه: كمپرسيون عصب سياتيك از عواملی است كه باعث تخريب جسم سلولی نورون‌های شاخ قدامی نخاع می‌شود. گياه سياه‌دانه دارای طيف وسيعی از خواص فارماكولوژيكی است. اين مطالعه به منظور تعيين اثر فراكسيون اتيل‌استات و فراكسيون ان‌بوتانول سياه‌دانه بر دانسيته نورون‌های شاخ قدامی نخاع پس از كمپرسيون عصب سياتيك موش صحرايی انجام‌ شد. روش بررسی: در اين مطالعه 24 موش‌صحرايی نر نژاد ويستار به وزن250 تا300 گرم به طور تصادفی در چهار گروه 6تايی شامل گروه‌های كنترل، كمپرسيون، تيمار A (كمپرسيون+ فراكسيون ان‌بوتانول با دوز mg/kg75)، تيمار B (كمپرسيون+ فراكسيون اتيل‌استات با دوز mg/kg75)، تقسيم شدند. در گروه كنترل، عضله در محل عصب سياتيك بدون آسيب شكافته شد. در گروه‌های كمپرسيون و تيمار، عصب سياتيك پای راست تحت كمپرسيون(60 ثانيه) قرار گرفت. در گروه‌های تيمار عصاره در دو نوبت به صورت داخل صفاقی تزريق شد. پس از 28 روز با روش پرفيوژن از قطعات كمری L2-L4 نخاع نمونه‌برداری گرديد و پس از پاساژ بافتی و تهيه برش‌های 7 ميكرونی سريال، رنگ‌آميزی با آبی تولوئيدين صورت گرفت. سپس دانسيته نورون‌های حركتی شاخ قدامی نخاع با روش دايسكتور و متد استريولوژی محاسبه شد. نتايج: دانسيته نورونی تفاوت معنی‌داری را در گروه كنترل و كمپرسيون نشان داد(05/0p<). دانسيته نورونی در گروه‌های تيمار A افزايش معنی‌داری داشت(05/0p. نتيجه‌گيری: فراكسيون ان‌بوتانل سياه‌دانه باعث افزايش دانسيته نورونی شده و اثرات نوروپرتكتيوی دارد كه احتمالاً ناشی از مواد آنتی‌اكسيدان و ضدالتهاب موجود در اين فراكسيون می‌باشد. اما افزايش دانسيته نورونی در فراكسيون اتيل‌استات معنی‌دار نبوده است.

Introduction: Sciatic nerve compression is one of the factors that may cause the cell body degeneration of the alpha-motoneurons of spinal cord ventral horn. Nigella sativa belongs to the family of Ranunculaceae which owns numerous pharmacological properties. Therefore, this study was conducted to determine the neuro-protective effects of n-butanol and ethyl acetate fractions of Nigella sativa on motoneurons’ density of Spinal Cord Ventral Horn in Rats undergoing compressived injury of sciatic nerve. Methods: In this study, 24 Wistar male rats with average body weight of 250gr to 300gr were divided into four groups of six: control, compression, A(compression + n-butanol fraction 75mg/kg) and B(compression+ethyl acetate fraction75mg/kg). In compression and treatment groups, sciatic nerve of the right leg underwent compression (30sec). In fact, the extract was injected intraperitoneally twice after the compression. After 28days, lumbar segments of spinal cord L2-L4 were sampled under perfusion method. After going through tissue processes, they were cut in serial sections (7µ), and stained with toluidine blue. Then, the density of alpha-motoneurons of spinal cord ventral horn was measured by using dissector method. Conclusion: The study findings revealed that n-butanol fraction of Nigella sativa caused an increase in neuronal density which posesses neuroprotective effects. This could be due to antioxidant and anti inflammatory effects of this herb. However, increases in neuronal density in ethyl acetate fraction didn’t prove to be significant.