برآورد اعتبار و روايي‌يابي آزمون غربالگري مصرف تنباكو، الكل و مواد اعتيادآور در ايران

Estimation of Validation and Reliability of Screening Test of Tobacco, Alcohol and Addictive Drugs in Iran

‌هدف: هدف پژوهش حاضر روايي‌يابي و برآورد اعتبار آزمون غربالگري مصرف تنباكو، الكل و مواد اعتيادآور در ايران بود. روش: روش پژوهش حاضر زمينه‌يابي بود. جامعه آماري عبارت بود از مصرف‌كنندگان مواد اعتيادآور و الكل كه در سال 1390 به منظور درمان به كلينيك‌ها و كمپ‌هاي ترك اعتياد مراجعه كرده بودند. به ‌اين منظور نمونه‌اي شامل2600 نفر از مراجعان كمپ‌ها و كلينيك‌هاي ترك اعتياد در هشت استان كشور با ميانگين سني 5/36 به روش نمونه‌گيري خوشه‌اي تصادفي انتخاب شدند. پرسشنامه آزمون غربالگري مصرف تنباكو، الكل و مواد اعتيادآور به همراه پرسشنامه جمعيت شناختي طراحي شده توسط سازمان بهداشت جهاني در تمامي اعضاي نمونه اجرا شده و علاوه بر اين به منظور آزمون روايي تعداد300 نفر از گروه نمونه فوق با شاخص شدت اعتياد، مقياس شدت وابستگي، آزمون غربالگري سو ‌مصرف مواد، پرسشنامه سنجش سلامت عمومي و همچنين ملاك‌هاي باليني DSM-IV در خصوص تشخيص شدت وابستگي مورد مصاحبه باليني قرار گرفتند. يافته‌ها: آلفاي كرونباخ به عنوان شاخصي از اعتبار براي كل آزمون و زيرمقياس‌ها بين 79/0تا 95/0 به‏دست آمد. نتايج حاصل از روايي ملاكي براي حوزه پيوستار خطر مصرف مواد و الگوي مصرف و روايي ملاكي مربوط به شدت وابستگي و همچنين روايي تشخيصي براي تفكيك گروه پرخطر از كم خطر در سطح مطلوب گزارش شد. نقاط برش به‌دست آمده افراد را به سه گروه مصرف كننده، سو مصرف كننده و وابسته تقسيم مي‌كند. نتيجه‏گيري: اين آزمون در تعيين توزيع مصرف و تقسيم افراد به گروه‌هاي پرخطر، خطر متوسط و كم خطر، داراي روايي و اعتبار مناسب در جامعه ايراني است و استفاده از آن براي مقاصد غربالگري، پژوهشي و مطالعات شيوع شناسي توصيه مي‌شود.

Objective: the aim of the present study was the estimation of validation and reliability test of ASSIST instrument in Iran. Method: our research populations were Iranian alcohol and drugs users and abusers in the year 1390 that had referred to rehabilitation camps and addiction treatment centers for self-improving. Sample sizes of 2600, average age 36/5, were selected by cluster random sampling in eight provinces. The ASSIST and demographic form exercised for all of sample group. Also in order to validity estimation, 300 number of main sample we interviewed by ASI, SDS, DAST and DSM-IV criteria. Findings: ASSIST reliability estimated by Cronbach’s alpha for all of domains was between %79 to %95. Data analyses showed fair criteria, construct, discriminate and multi dimension validity. These types of validity for other domains were Discriminative validity of the ASSIST was investigated by comparison of ASSIST scores as groupes of dependence, abuser and user. There were significant confirmation between this scores and DSM-IV scores. Construct validity of the ASSIST was investigated by statistical comparison with health scores. ASSISTʹs cut off points classify clients in 3 categories in term of intensity of addiction. Conclusion: we surely recommend researchers to use this instrument in research and screening purposes or other situations in Iran.