بررسي ميزان و عوامل مرتبط با بهره مندي از اينترنت (مورد مطالعه: شهروندان شهر يزد

Studying the Extent and Factors Affecting Internet Usage (Case of study: the residents of the city of Yazd)

شهر جايگاه ارزشها و نهادهاي مدرن است. تقاضا براي دستيابي پردازش و به كارگيري اطلاعـات يك ارزش مدرن و شبـكه ي بين المللي اطلاعات يا اينترنت يك نهاد مدرن است. داده هاي تاريخي گواه آن است كه شهرها عهده دار جايگاه نهادهاي مدرن بوده اند. ايده هاي شهر الكترونيك، شهرداري الكترونيك، اقتصاد الكترونيك، دولت الكترونيك وغيره گوياي نياز جامعه به استفاده ي وسيع علمي از اينترنت است.اينترنت زندگي شهري را به طور قابل ملاحظه اي تحت تاثير قرار داده و برخي از مشكلات اجتماعي جامعه ي شهري را كاهش داده، در عين حال زندگي شهري را به خود وابسته كرده است آنچنان كه در شرايط كنوني قطع اينترنت بويژه در شهرها، زندگي اجتماعي را دچار اختلال مي نمايد. پژوهش حاضر با هدف بررسي عوامل مرتبط با بهره مندي شهروندان از اينترنت در شهر يزد انجام شده است. جامعه ي آماري اين پژوهش را جمعيت 54-17 سال شهر يزد تشكيل داده است كه بر اساس سرشمـاري 1385، 267870 نفر بوده اند، مطابق فرمول كوكران 384 نفر از آن ها به روش نمونه گيـري خوشه اي متناسب (pps) انتخاب شدند. تكنيك اصلي گرد آوري داده ها پرسشنامه بود كه اعتبار آن به روش محتوايي سنجيده شد و براي سنجش پايايي از ضريب آلفاي كرونباخ استفاده گرديد كه براي مفاهيم اساسي پرسشنامه از مقادير مناسب برخوردار بود، داده هاي گرد آوري شده با استفاده از نرم افزار spss مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته ‌هاي پژوهش نشان داد كه ميزان بهره مندي شهروندان يزدي (54-17 سال) از اينترنت پايين است و اين ميزان با متغير هاي ميزان تحصيلات، پايگاه اقتصادي- اجتماعي، نگرش به فناوري اطلاعات و ارتباطات، رضايتمندي از فناوري اطلاعات و ارتباطات و ميزان نياز به فناوري اطلاعات و ارتباطات داراي رابطه ي معناداري است؛ اما با متغير هاي سن، جنس و استفاده از وسايل ارتباط جمعي داراي رابطه ي معناداري نيست.نتايج تحليل رگرسيون گام به گام نشان داد كه متغيرهاي ميزان تحصيلات و نگرش به فناوري اطلاعات و ارتباطات، در مجموع 8/21 درصد از تغييرات متغير وابسته يعني ميزان بهره مندي از اينترنت را تبيين مي كنند.

The city is the seat of modern values and institutions. Demand to the acquisition, processing, and utilization of information is a modern value and the Internet is a modern institution. Historical data show that the city is the place of modern institutions. The ideas of the electronic city, electronic municipality, electronic economy and so forth are an indication of society’s need to use Internet-based information. The Internet has affected city life considerably and has reduced some urban problems and has made city life dependent on the Internet so much so that under circumstances, urban life will become seriously disrupted without it. So, the aim of this article is to study the extent of, and factors affecting, residents’ internet utilization in the city of Yazd. The research population consisted of all Yazdi residents between the ages 17-54 whose number in the year of 2006 was 267870, of which, based on Cochran’s formula, 384 individuals were selected using a cluster sampling technique. Data gathering tool was a questionnaire that had content validity and its reliability coefficient was above the 0.7 threshold. The results showed that Yazdi residents’ level of Internet usage was rather low and that it was significantly related to level of education, socio-economic status, perceptions about information technology and communication, satisfaction with information technology and communication, and level of need of information technology and communication. There was no relationship between age and gender and Internet usage. The results of stepwise regression analysis showed that the variables level of education and perceptions about information technology and communication, together could explain about 21.8 percent of the dependent variable, namely Internet usage.