رابطه‌ي بين ادراك از محيط آموزشي- پژوهشي و خودكارآمدي پژوهشي با پيشرفت تحصيلي دانشجويان تحصيلات تكميلي دانشگاه علوم پزشكي مشهد

The Relationship between Perception of Educational-Research Environment and Research Self-efficacy and Academic Achievement of Students of Mashhad University of Medical Sciences

مقدمه: پيشرفت تحصيلي دانشجويان يكي از شاخص‌هاي مهم در ارزيابي آموزش عالي است. هدف پژوهش حاضر رابطه‌ي ادراك از محيط آموزشي- پژوهشي و خودكارآمدي پژوهشي با پيشرفت تحصيلي دانشجويان تحصيلات تكميلي دانشگاه علوم پزشكي مشهد است. روش‌ها: در اين مطالعه توصيفي – همبستگي جامعه آماري كليه دانشجويان تحصيلات تكميلي دانشكده‌هاي پرستاري و مامايي، داروسازي، دندانپزشكي و پزشكي دانشگاه علوم پزشكي مشهد در سال تحصيلي 91- 1390 بود. حجم نمونه با استفاده از روش نمونه‌گيري طبقه‌اي نسبي (بر اساس دانشكده) به صورت تصادفي 185 دانشجو محاسبه شد. ابزار جمع‌آوري اطلاعات پرسشنامه‌ي محقق ساخته محيط آموزشي- پژوهشي دانشگاه و خودكارآمدي پژوهشي صالحي بود. همچنين براي اندازه‌گيري پيشرفت تحصيلي از معدل كل دانشجويان استفاده شد. براي احراز روايي پرسشنامه‌ از روايي سازه به صورت تحليل عامل اكتشافي و تاييدي و براي احراز پايايي پرسشنامه‌ از ضريب آلفاي كرانباخ استفاده شد. به‌ منظور تجزيه و تحليل داده‌ها از روش‌هاي تحليل عاملي اكتشافي، تحليل عاملي تاييدي، همبستگي پيرسون، رگرسيون و آزمون t گروه‌هاي مستقل استفاده شد. نتايج: بين محيط آموزشي- پژوهشي با پيشرفت تحصيلي رابطه مثبت و معنادار (19/0=, r04/0p=) و همچنين بين خرده مولفه‌ي كيفيت تدريس با پيشرفت تحصيلي دانشجويان رابطه مثبت و معناداري وجود داشت (20/0=, r037/0p=). همچنين از بين كل مقياس خودكارآمدي پژوهشي و هفت خرده مولفه‌ي آن با پيشرفت تحصيلي فقط دو خرده مولفه‌ي خودكارآمدي در مفهوم‌پردازي (33/0=r 0001/0p=) و خودكارآمدي در مهارت‌هاي جستجو و ترجمه (19/0=, r04/0p=) با پيشرفت تحصيلي رابطه معناداري داشت. نتايج آزمون t گروه‌هاي مستقل نشان داد كه از لحاظ پيشرفت تحصيلي بين دانشجويان دختر و پسر تفاوت معناداري وجود دارد (007/0p=). نتيجه‌گيري: براي اين كه بتوان پيشرفت تحصيلي دانشجويان را ارتقا داد بايد محيط آموزشي- پژوهشي و احساس اطمينان دانشجويان نسبت به مهارت‌هاي پژوهشي در زمينه‌ ترجمه متون انگليسي و نحوه جستجوكردن مطالب را بهبود بخشيد.

Introduction: Academic achievement of students is one of the most important indicators for assessment of higher education. The purpose of this study was to investigate the relationship between perception of educational-research environment and research self-efficacy and academic achievement of students of Mashhad University of Medical Sciences. Methods: This descriptive-correlational study was performed on all graduate students of faculties of Nursing and Midwifery, Pharmacy, Dentistry, and Medicine in Mashhad University of Medical Sciences in 2012-2013 academic years. The sample included 185 students selected randomly through stratified proportional sampling (by their faculty). Data collection tools were a researcher-made university educational-research environment questionnaire and Salehi’s research self-efficacy questionnaire. GPA was used to measure students’ academic achievement. The validity of the researcher-made questionnaire was verified by exploratory and confirmatory factor analysis of construct validity and the Cronbach’s alpha coefficient was used in order to measure the reliability. The data were analyzed using exploratory factor analysis, confirmatory factor analysis, Pearson correlation, regression, and independent t-test. Results: Results showed that there was a significant positive relationship between educational-research environment and academic achievement (r=0.19,p=0.04). There was a significant positive relationship between subcomponents of teaching quality and academic achievement of students (r=0.20, p=0.037). Also, among the total research self-efficacy scale and its seven subcomponents, only two sub-components of self-efficacy in conceptualization(r=0.33, p=0.0001) and self-efficacy in search and translation skills (r=o.19, p= 0.04) were significantly related to academic achievement. Moreover, results of the t-test showed that there was a significant difference between male and female students in terms of academic achievement (p= 0.007). Conclusion: In order to enhance students’ academic achievement, it is necessary to improve the educational-research environment and students’ confidence in relation to research skills in searching and translating English texts.