تجلّي عنصر مقدّس آتش در روايات زردشتي و شاهنامه حكيم توس

The Manifestation of the Sacred Element of Fire in Zoroastrian Texts and Ferdowsi’s Shahnameh

عناصر چهارگانه: آتش، آب، باد و خاك به عنوان اصلي‌ترين منشا پيدايش وجود در اديان مختلف آسماني به‌ويژه آيين زردشت از اهمّيّت بسزايي برخوردار است و در شاهنامه فردوسي نيز حضور و تركيب اين چهار عنصر، نخستين مرحله پيدايش خلقت به حساب مي‌آيد. عنصر مقدّس آتش در آيين مزديسنا از بزرگترين و برترين نعمت‌هاي ايزدي به‌شمار مي‌آيد و به واسطه پاكي و تقدّس آن و تاثيري كه در روند تكامل حيات بشري و فرايند عمل قضاوت داشته، الهه‌اي را جهت نگاه‌باني از آن تصوّر مي‌كردند؛ آتش و آتش‌هاي مقدّس اساطيري در كتاب شاهنامه حضور برجسته‌اي دارند كه نشاني از تقدّس و پرستش اين عنصر حياتي در ميان اجداد ايراني است.

The four elements of fire, water, air, and earth as the most basic sources of existence are considered very important in various divine religions, especially Zoroastrianism. Ferdowsi also considers their presence and combination to be the first phase of creation. The sacred element of fire in the religion of Mazdayasna is considered one of the best and greatest blessings of God (izad). Thanks to its purity and holiness and its effect on the developmental process of human life and the process of judgment, a goddess has been authorized to watch it. The presence of fire and sacred mythical fires in Shahnameh suggests the importance and centrality of this vital element for ancient Iranian peoples.