بررسي مسايل انتقادي در اشعار سيف الدّين محمّد فرغاني و دسته بندي آن مسايل بر اساس ديوان شاعر

The Study of Critical Issues in the Form of Complaint and Advice in Seifoddin Mohammad Farghani’s Poems

ادبيّات و آثار ادبي همواره تابع رويدادهاي‌ سياسي و اجتماعي هستند و جهت‌گيريها و مسايلي كه در ادبيّات مطرح مي‌شوند،از تغييرات‌ مهِّم در جامعه تاثير مي پذيرند. مجموعه اين عوامل‌ است كه زمينه را براي بررسي تاثير رويدادهاي‌ اجتماعي در ادبيّات فراهم مي‌آورد. يكي از مسايلي كه در ادبيّات فارسي از نظر جامعه‌شناسي قابل بررسي است،ادبيّات انتقادي و زمينه‌هاي اجتماعي آن است.سيف الّدين محمّد فرغاني از آن دسته شاعراني است كه در شعرش انتقاد از اوضاع نابسامان عهد مغول بسيار صريح بيان گرديده است.شعر او ريشه در واقعّيات اجتماعي و سياسي روزگارش دارد.در اين مقاله با بررسي اشعاري كه شامل مسايل انتقادي است و سيف در آن اشعار افراد و مشاغل و مناصب مختلف را به باد انتقاد گرفته است،انتقادات او در قالب شكوه و شكايت و پند و اندرز دسته بندي و هر كدام از آنهاكه شامل انتقادات اخلاقي،سياسي و انتقاد از افراد و مناصب دولتي است، مورد بحث واقع شده است.

The literature and literary works are always subject to social and political events and different orientations and issues that are discussed there are certainly affected by the important changes of society. It is a collection of such factors that provides the base for investigating the effect of social events on literature. The critical literature and its social background is an issue in Persian literature which can be studied in terms of sociology. Sayf-edin Muhammad Fargh?n? is one of the poets who, in his poems, has vividly criticized the disorganized conditionof Mongolian Dynasty. His poems root from social and political realities of his time. The present paper works on poems that include criticism and in which Sayf has criticized different people at different positions and ranks; his criticisms are categorized under creaks and advices each of which that includes ethical or political criticism or addresses government agents has been discussed.