بررسي محتوايي روايت ابومسلم خراساني(با تاكيد بر ابومسلم نامه طرسوسي)

A Study in Abu-Muslim Khorasani Narrative (by Emphasizing on Abu-Muslim-Nameh of Tarsusi)

ابومسلم خراساني، نخستين شخصيت تاريخي ايران پس از اسلام است كه در پرتو كارويژه‌هاي تاريخي، كه از منظر ذهنيت ايرانيان، نتايج عميق و ديرپايي به دنبال داشت، جنبه حماسي و اسطوره اي به خود گرفت. درباره عملكرد واقعي و تاريخي ابومسلم، اگرچه نكات مبهم و ناگشوده، كم نيست، با اين همه، تحقيقات و پژوهش هاي فراوان در اين زمينه هم از سوي محققان ايراني و هم بيگانه صورت گرفته است. در اين پژوهش ها تاكيد اصلي بر جنبه تاريخي وي بوده و تحليل مستقلي درباره وجوه اساطيري و كاركرد حماسي روايتي وي صورت نگرفته است! از اين رو، در مجموعه اين نوشته ها نمي‌توان به علت يا علل ماندگاري روايت ابومسلم خراساني تا روزگار معاصر در ميان ايرانيان و تركان پي برد. اين مقاله ضمن بهره گيري از منابع تاريخي، با تكيه بر ابومسلم‌نامه طرسوسي كه مهمترين متن داستان ابومسلم نامه است، در صدد پاسخگويي به چرايي اين موضوع مي‌باشد. البته از آنجا كه بسياري از داستان‌ها و روايات مربوط به حماسه ابومسلم از تاريخ منشا گرفته است، اشاره هايي به منابع تاريخي براي روشن تر شدن فضاي موضوع اجتناب ناپذير است. در پاسخ به علت ماندگاري اين روايت فرضيه اين تحقيق آن است كه راز اين موضوع را بايد در نياز هويت ايراني در تكرار آن جستجو نمود.

Abu-Muslim Khorasani is one of the first historical figures who took epical and mythical characteristics in Iranian traditions after the entry of Islam to Iran. It is due to his historical activities which had deep and persistent influence in Iranians memory. Nowadays there are many investigations and studies on Abu Muslim’ role and his historical activities. In spite of the numerous studies which have been done, one of the important aspects of Abu-Muslim personality which is not be considered, as it to be, is Abu Muslim’s epical function in Iranian traditions. It is exactly one of the reasons for long term durability of Abu Muslim’s tradition among Iranians and Turks up to the modern days. The present paper aims to analysis these reasons and affecting causes behind this long term durability. The most considered resource of this study is Abu Muslim-Nameh of Tarsusi which is the most important text for Abu Muslimʹs tradition. Since most of stories and traditions regarding Abu Muslim have origin in his real life story, beside Tarsusi’s work, we used other historical sources. Our hypothesis to answer the question of Abu Muslimʹs tradition durability is the growing need of Iranian identity to their history to be repeated.