تحليل تاثير هوش هيجاني و رفتار شهروندي سازماني بر تعارضات سازماني: مطالعه موردي

Impacts of Emotional Intelligence and Organizational Citizenship Behavior on Organizational Conflict: A Case Study

هدف از انجام اين پژوهش تحليل تاثير هوش هيجاني و رفتار شهروندي سازماني بر تعارضات سازماني در دانشگاه رازي استان كرمانشاه است. جامعه آماري اين پژوهش شامل 950 نفر از كاركنان اين دانشگاه است كه از بين آنها 274 نفر به‏عنوان نمونه به صورت تصادفي ساده و با استفاده از جدول مورگان انتخاب شدند. اين پژوهش توصيفي، پيمايشي از نوع همبستگي است كه جهت جمع آوري داده ها از پرسشنامه هوش هيجاني (2000) Weisinger، پرسشنامه رفتار شهروندي سازماني (1990) Podsakoff et al. و پرسشنامه تعارض سازماني (1985)Dubrin استفاده شد. روايي (محتوي ، همگرا و واگرا) و پايايي (بار عاملي، ضريب پايايي مركب، ضريب آلفاي كرونباخ) پرسش نامه‏ها حاكي از آن بودند كه ابزارهاي اندازه‏گيري از روايي و پايايي خوبي برخوردار هستند. نتايج حاصل از آزمون فرضيات توسط نرم‏افزار SMART-PLS و با استفاده از آماره آزمون t و ضرايب مسير (B) نشان داد كه هوش هيجاني بر رفتار شهروندي سازماني در بين كاركنان دانشگاه رازي تاثير قوي، مستقيم و معني‌دار؛ رفتار شهروندي سازماني بر تعارضات سازماني در بين كاركنان دانشگاه رازي تاثير منفي، مستقيم و معني‌دار؛ و همچنين هوش هيجاني بر تعارضات سازماني در بين كاركنان دانشگاه رازي تاثير منفي، مستقيم و معني‌دار دارد. از طرفي رفتار شهروندي سازماني مي‏تواند نقش ميانجي‏گري را در رابطه بين هوش هيجاني و تعارض سازماني ايفا كند و از طرف ديگر هوش هيجاني مي‏تواند به‏عنوان متغير تعديل-كننده اثر منفي كه رفتار شهروندي سازماني بر تعارضات سازماني دارد را ارتقا دهد.

The main purpose of this study is to analyze the impact of emotional intelligence and organizational citizenship behavior on organizational conflict in Razi University of Kermanshah Province, Iran. The statistical population of this study was 950 employees of Razi University, out of whom the sample size of 274 were selected by simple random sampling method and Morgan Table in the first half of 2012. This study is a descriptive–survey research and uses correlational analysis. Weistinger’s Emotional Intelligence Questionnaire (2000), Podsakoff et al’s Organizational Citizenship Behavior Questionnaire (1990) and Dubrin’s Organizational Conflicts Questionnaire (1985) were used to gather data. Validity (content, convergent, and divergent) and reliability (factor loading, composite, and Cronbachʹs alpha) of the questionnaires indicated that the instruments were fairly valid and reliable. The results of hypothesis testing with the application of SMART-PLS software, T-test statistics and Path Coefficients (B) indicate that Razi University employees’ emotional intelligence has strong, direct and significant impact on their organizational citizenship behavior, yet organizational citizenship behavior negatively, directly and significantly affects organizational conflict, and emotional intelligence has direct, negative and significant effects on organizational conflict. The organizational citizenship behavior, on the one hand, can play the moderator role in relationship between emotional intelligence and organizational conflict. On the other hand, emotional intelligence can work as a moderating variable to promote the negative effects of organizational citizenship behavior on organizational conflict.