كليدواژه :
ذخيره دانش , كسب دانش , مدل مديريت دانش , تسهيم دانش , به كارگيري دانش
چكيده فارسي :
مقاله حاضر حاصل پژوهشي در باره شناخت مولفه هاي دانش، دانايي و ارايه مدل مناسب براي كاربرد مديريت دانايي در معاونت هاي نظارت راهبردي و توسعه مديريت و سرمايه انساني رييس جمهور (حوزه ستادي سازمان مديريت و برنامه ريزي سابق) بود. بر اساس مباني نظري و مدل مفهومي، متغير هاي وابسته (مولفه‌هاي چرخه مديريت دانش مشتمل بر كسب، خلق و توسعه دانش، تسهيم و انتقال دانش، ذخيره دانش و به كارگيري دانش) و مستقل (عوامل موثر بر استقرار مطلوب چرخه مديريت دانش شامل فرهنگ سازماني، فناوري، جريان ارتباط- اطلاعات، شفافيت مدارك، ساختار سازماني، منابع انساني و آموزشي) پژوهش تعيين و از جامعه آماري شامل مديران و كارشناسان معاونت هاي ياد شده بالغ بر 1200 نفر، نمونه بر اساس جدول مورگان به تعداد 294 نفر انتخاب شد. ابزار اندازه-گيري، پرسشنامه‌اي حاوي 88 سوال بود كه با توجه به مباني نظري، تهيه و پايايي آن از طريق آلفاي كرونباخ به ميزان 88/0 تعيين گرديد. در مجموع داده هاي حاصل از تعداد 266 پرسشنامه قابل استفاده، جمع آوري و مورد تحليل قرار گرفت و از مصاحبه با تعدادي از خبرگان نيز براي جمع آوري اطلاعات استفاده شد. روش آماري پژوهش حاضر استفاده از معادلات ساختاري با استفاده از نرم افزار ليزرل بود. بر اساس يافته ها، در هر چهار متغيرِ چرخه دانايي تفاوت قابل توجهي بين وضع موجود و وضع مطلوب وجود داشت. ميانگين حاصل در مورد چهار متغيرِ چرخه دانايي: كسب و توسعه دانش، 04/3؛ تسهيم و انتقال دانش، 66/2؛ ذخيره دانش، 80/2 و به كارگيري دانش 77/2 بود كه به استثناي يك مورد (كسب و توسعه دانش)، در ساير موارد وضعيت مناسبي ديده نشد. در بين عوامل تاثيرگذار بر چرخه مديريت دانش يعني: ساختار سازماني، فرهنگ سازماني، فناوري، منابع انساني، آموزش، شفافيت اسناد و مدارك و جريان اطلاعات فقط منابع انساني با بالاترين اثر (49/0)، فرهنگ (30/0) و آموزش (17/0) داراي اثر معني دار بودند. در خاتمه، پيشنهاد هايي نيز براي بهبود وضعيت متغير هاي مورد بررسي ارايه شد.
چكيده لاتين :
This study tries to pinpoint the knowledge elements and present an appropriate knowledge management (KM) application model for ‘Vice-Presidency for Strategic Planning and Supervision’ and ‘Vice-Presidency for Management and Human Capital Development ‘ (the staff body of former Management and Planning Organization) in Iran. The dependent and independent variables of the research were defined according to the theoretical bases and the conceptual model. The dependent variables were knowledge management (KM) cycle elements including knowledge acquisition, creation and development; knowledge sharing and transfer; knowledge storing and application. The independent variables were composed of the factors influencing successful establishment of KM cycle including organizational culture, technology, information communication process, documents transparency, organizational structure, human resources, and training. The research population, consisting of managers and experts of both deputies, was 1200 and the sample size according to Morgan and Krejcei table amounted to 291. The instrument of data gathering was a questionnaire with 88 questions, the reliability of which was calculated to be 0.88, based on Cronbachʹs Alpha test. Finally, 266 questionnaires were collected and subsequently analyzed. Meanwhile, a number of experts were interviewed in order to improve the quality of the research. Structural equations and LISREL software were employed for the statistical method of the research. According to the findings of the study, there was significant difference between the present and desired situations regarding all the four variables of knowledge management cycle. The average scores for the four variables of knowledge management cycle were as follows: knowledge acquisition, creation and development: 3.04; knowledge sharing and transfer: 2.66; knowledge storing: 2.80; and knowledge application 2.77. These findings indicate that they were not in good condition except for the first item, i.e., knowledge acquisition, creation and development. From among the independent variables, only human resources (0.49), culture (0.30), and training (0.17) had significant impact on knowledge management cycle. At the end of the research, some recommendations were presented for improving the variables of the study.
