حكمت خداوند و گونه هاي بهره گيري از آن در فقه سياسي

مسايل كلامي از جمله مهم ترين مسايلي است كه دانشوران فقه؛ به ويژه در عرصه استنباط مسايل فقه سياسي، از آن استفاده كرده اند. يكي از مسايل مهم كلامي، بحث حكمت خداوند است كه مباحث دامنه داري را در ميان متكلمان (به ويژه عدليه و اشاعره) به همراه داشته است. در اين نوشتار، پس از بحث از معناي اصطلاحي حكمت از ديدگاه اماميه و معتزله و اشاعره، هدفمندي افعال خداوند و پيراستگي آن از قبيح را توضيح داده و سپس بهره گيري هايي كه فقها در استنباط مسايل فقه سياسي از اين مسيله كلامي داشته اند يا مي توان داشت، بررسي خواهد شد. در اين نوشتار تلاش شده است تا بسياري از بهره گيري ها در اجتهاد از منظر فقه سياسي نظير: بهره گيري در صدور يا عدم صدور روايت از معصوم، بهره گيري در فهم حكم الزامي، بهره گيري در استفاده اطلاق يا عدم اطلاق، بهره گيري در صدور روايت از شان تبليغ يا صدور شان ولايت، بهره گيري در اثبات استمرار حكم و عدم استمرار آن و بهره گيري در مقام تعارض و تزاحم توضيح داده شود.