بررسي عوامل موثر بر پذيرش اقدامات حفاظتي خاك، گامي در جهت توسعه پايدار كشاورزي، مطالعه موردي: شهرستان شيروان و چرداول

Survey on factors affecting the acceptance of soil conservation measures, a step towards sustainable agriculture; Case study: township of Shirvan and Chardavol

هدف از تحقيق حاضر بررسي عوامل موثر بر پذيرش اقدامات حفاظتي خاك توسط كشاورزان شهرستان شيروان و چرداول، كه يكي از قطب هاي اصلي كشاورزي استان ايلام مي باشد، مي باشد. اين مطالعه از نوع تحليلي مقايسه اي مي باشد كه به روش پيمايشي انجام گرفته است. جامعه آماري مورد نظر همه كشاورزان اين شهرستان به تعداد 8099 نفر است كه از اين تعداد، 140 نفر به روش نمونه گيري طبقه اي و با استفاده از فرمول كوكران به عنوان نمونه آماري انتخاب شدند. نمونه مورد مطالعه در اين پژوهش به دو گروه كشاورزاني كه به عمليات حفاظت خاك اقدام كرده اند و كشاورزاني كه هيچ گونه عمليات حفاظت انجام نداده-اند تقسيم شد. ابزار اصلي تحقيق براي جمع آوري اطلاعات پرسشنامه محقق‌ساخته بوده است. روايي ظاهري و محتوايي پرسشنامه بر اساس نظر متخصصان و استادان ترويج و آموزش كشاورزي بررسي شده و اصلاحات لازم صورت گرفته است. به منظور تعيين قابليت اعتماد يا پايايي پرسشنامه آزمون مقدماتي در يكي از روستاهاي خارج از نمونه آماري انجام گرفت. پايايي عوامل مورد سنجش در پرسشنامه با استفاده از ضريب آلفاي كرونباخ ارزيابي و مورد تاييد قرار گرفت. به منظور تجزيه وتحليل آماري داده ها از آمار توصيفي و آمار استنباطي شامل تحليل تشخيصي و آزمون T همبسته استفاده شده و تجزيه وتحليل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16 تحت ويندوز انجام گرفته است. نتايج نشان مي دهد متغيرهاي سن، دانش فني، سطح سواد و تعداد اعضاي خانوار كشاورزان به ترتيب بيشترين تاثير را در پذيرش عمليات حفاظتي خاك دارند.

The aim of present work is study of factors affecting the acceptance of soil conservation measures by the farmers in Shirvan & Chardavol township which is one of the main agricultural areas in the province of Ilam. This is an analytical comparative research that is done by survey method. The statistical population consisted of all the farmers of Shirvan & Chardavol township which are 8099 people, from them 140 people are selected using Cochran formula as the statistical samples. This group is divided into two groups, one that have applied the soil conservation techniques, and one that have not applied the techniques. The main tool to gather the data was a researcher-made questionnaire. The appearance and content validity of the questionnaire were examined based on the comments from the experts in agricultural education and extension, and necessary changes are applied. To determine the reliability of the questionnaire a preliminary test in a village outside of the statistical samples was carried out. The reliability of the examined factors in the questionnaire is evaluated by the use of Cronbach alpha coefficient. For statistical analysis of the data, descriptive statistics and inferential statistics including recognition analysis and paired t-test are employed and the analysis of the data was done by using of SPSS version 16 software. The results show that the parameters of age, technical knowledge, level of education, and the number of family of the farmers, have in order, the highest effect in accepting and employing soil conservation measures by the farmers.