روش‌شناسي تاريخي علّامه طباطبايي در «تفسير الميزان»

Allameh Tabatabaiʹʹs Historical Methodology in Al Mizan Commentary

علّامه طباطبايي در تفسير خود، از تاريخ بهره برده و قبول تحريف عهدين، ايشان را از مراجعه به عهدين بازنداشته است. بهره‌گيري از تواتر تاريخي، نقل مطالب تاريخي عهدين در تفسير، براي تاييد يافته‌هاي تفسيري يا براي مقايسه بين گزارش‌ها و يا براي نقد و رد آنها روش متداول علّامه است. بررسي رويكرد تاريخي مولف «الميزان» در دو حوزه گزارش‌هاي تاريخي در قالب اخبار آحاد و متواترهاي تاريخي دو حوزه كاملاً مستقل است. بهره‌گيري علّامه طباطبايي از تواتر در تفسير، نوع رويكرد ايشان در مواجهه با گزارش‌هاي تاريخي(اخبار آحاد) و نقد متني گزارش‌هاي تاريخي سه بخش مستقل اين مقاله است. آنچه در مجموع، در روش تاريخي مرحوم علّامه مشهود است اين است كه ايشان توانسته ارزش و جايگاه تاريخ در تفسير را از نوعي انزواي تفسيري بيرون آورد و رويكرد حاكم بر تفسير يعني تاريخ‌گريزي را به سمت اعتدال پيش برد.

History has been accessed by Allameh Tabatabai in his commentary, and his accepting the idea of distortion of the Old Testament and the New Testament didnʹt prevent him from referring to the Bible. Using historical consecutive and citing the historical topics from the Old Testament and the New Testament in his commentary in order to confirm the interpretative findings, compare between the different reports or criticize and reject them is the usual method of the late Allameh. Investigating the historical approach of Al Mizanʹs writer in two spheres of historical reports in the form of single narrations and historical consecutives of the two spheres is completely independent. Allameh Tabatabaiʹs using consecutive in interpretation, his approach to encounter historical reports (single narrations) and the criticism leveled to the texts of historical reports are dealt with in three distinct parts of this paper. It is evident in Allameh Tabatabaiʹs historical approach that he managed to bring out the value and position of history in his commentary and orient the dominant approach to interpretation (i.e. evading history) towards moderation.