اثر محلول پاشي و تلقيح ريشه با باكتري هاي محرك رشد و متابوليت هاي آنها بر ميزان كلروفيل، جذب عناصر معدني و عملكرد برنج رقم هاشمي

Study of Root Inoculation with Plant Growth Promoting Bacteria (PGPB) and Spraying with Their Metabolites on Chlorophyll Content, Nutrients Uptake andYield in Rice (Hashemi cultivar)

به منظور مطالعه اثر محلول پاشي باكتري هاي محرك رشد و متابوليت هاي (شامل سيدروفور، اكسين، جيبرلين و برخي اسيدهاي آلي) آنها در مقايسه با تلقيح ريشه بر ميزان كلروفيل، جذب عناصر معدني و عملكرد برنج رقم هاشمي، آزمايشي در دانشكده كشاورزي دانشگاه گيلان در قالب طرح بلوك كامل تصادفي در 4 تكرار در سال 1389 به اجرا درآمد. تيمارها در اين تحقيق عبارت بودند از: بدون محلول پاشي و بدون كود (تيمار شاهد)؛ بدون محلول پاشي و مصرف كود؛ محلول پاشي با: Pseudomonas fluorescens strain 136، متابوليت P. fluorescens strain 136،P. fluorescens strain 168، متابوليت P. fluorescens strain 168، P. fluorescens strain 41، متابوليت P. fluorescens strain 41؛ تلقيح ريشه با: P. fluorescens strain 136، P. fluorescens strain 168، P. fluorescens strain 41. نتايج آزمايش حاكي از آن بود كه تلقيح ريشه با سودوموناس سويه 41 در تمامي صفات در مقايسه با شاهد از بقيه تيمارها بالاتر بود. هر چند كه محلول پاشي با سودوموناس سويه 41 نسبت به تلقيح ريشه با سويه هاي 41 و 136 سودوموناس از ميزان كمتري برخوردار بود، اما نسبت به تيمار واجد كود و بدون باكتري، نتيجه بهتري داشت. نتايج اثر محلول پاشي متابوليت-هاي باكتري هاي مختلف بر صفات مورد مطالعه كمتر از تلقيح ريشه و محلول پاشي باكتري بود كه مي تواند نشان دهنده اثر تنظيمي باكتري، در رشد و نمو گياه باشد. در پايان آزمايش مشخص شد كه تلقيح ريشه با اين باكتري ها مناسب تر است، اما محلول پاشي اين باكتري ها نيز مي تواند در افزايش رشد و عملكرد دانه موثر باشد.

In order to study the spraying of Plant Growth Promoting Bacteria (PGPB) and their metabolites on chlorophyll content, nutrients uptake and yield in Hashemi cultivar of rice, an experiment was arranged based on completely randomized block design with four replications in greenhouse of at the University of Guilan during 2010. In this research, the examined treatments consisted: without spraying and fertilizer (control), without spraying and use of fertilizer, spraying with P.fluorescens strain 168, spraying with metabolites of P.fluorescens strain 168, root inoculation with P.fluorescens strain 168, spraying with P.fluorescens strain 136, spraying with metabolites of P.fluorescens strain 136, root inoculation with P.fluorescens strain 136, spraying with P.fluorescens strain 41, spraying with metabolites of P.fluorescens strain 41, root inoculation with P.fluorescens strain 41. The results of experiment showed the effect of bacteria different levels was significant on leaf greenness content, calcium, magnesium, iron, yield and harvest index, but wasn’t significant on chlorophyll a, b and carotenoid contents. Root inoculation with P.fluorescens strain 41 was superior to the other treatments regarding all of the studied indices. However, the spraying with P.fluorescens strain 41 had lower effect than the root inoculation with P.fluorescens strain 41 and P.fluorescens strain 136, but its results was better as compared to the fertilizer and non-sprayed treatments. Spraying effect of metabolites from various bacteria was different that may explain the various bacterial regulator effect on plant growth and development. Results showed that root inoculation with growth promoting bacteria was successful as compared to their spraying in terms of quantitative and qualitative indices of rice. Spraying, however, can be used as complementary to root inoculation with PGPR for crop yield improvement.