بررسي و نقد شرح ِدكتر عبدالحسين خسروپناه از «رويكرد استاد مطهري به علم و دين»

The Status of Islamic Education in Human Sciences

چكیده دكتر خسروپناه در كتاب رویكرد استاد مطهری به علم و دین به بررسی آرای مرحوم مطهری در باب علم، دین و مفهوم‌‌شناسیِ علمِ دینی پرداخته است. وی ضمن برشمردن چهار نوع رابطه میان علم و دین، به بررسی علل جدایی علم و دین در غرب پرداخته است و متعاقباً ضمن فریضه‌دانستن علم در سنت اسلامی به توافق علم و دین در این سنت اشاره كرده و دلایل و محاسن این امر را توضیح داده است. مطهری معیارِ دینی‌بودن علم را «نافع‌بودن» آن برای جامعة اسلامی می‌شمارد و هر علمی را كه مقدمة عمل به واجب كفایی و یا عینی باشد، دینی می‌انگارد. به رویكرد علم‌شناختی و همچنین معیار استاد مطهری ایراداتی وارد است كه خسروپناه بدان‌ها اشاره‌ای نكرده است. ایراداتی همچون عدم تمییز بین علوم دقیقه با علوم انسانی و اجتماعی، عدم تمییز بین علم و تكنولوژی، عدم توجه بر ساختار درونی علم و ناكارآمدی معیار نافع‌بودن در تمییز علم دینی از علم غیر دینی. از نظر مطهری در اسلام رابطة عقل و دین هم رابطة ملازمه است و ریشة تعارضات عقل و دین در غرب به اشكالات و اشتباهات كلیسا برمی‌گردد.

Human sciences have lots of deficiency in our educational system. Educational sciences as a part of human sciences, tried to educate efficient people who their talent have to actualize as a sign of god perfection in power. Paying attention to God Commandment is required to be succeed in this affair. In addition, consequences of scientific researches in educational sciences have to be considered. In this case, three Islamic educational approaches are specified. In this article, first we discuss about human sciences, human and its nature as a basic subject of human sciences, the relation between educational sciences and religious sciences. Then we explain the role of Education in sight of Islamic and classic sciences by specifying the fields of human sciences.