بررسي معماري فضاي تفكّر بر اساس ديدگاه اسلامي (ارايه روش ارزيابي آثار معماري موجود با توجّه به ديدگاه اسلامي، نمونه موردي: كتابخانه ملّي ايران)

Analyzing the Thought Provoking Architecture Based on Islamic Vision (Presenting the Evaluation Method of Architecture According to the Islamic View,

با رشد سريع شهر ها و طبعاً مشكلات متنوّع در نقاط مختلف دنيا، انسان هرچه سريع تر به سوي دغدغه هاي كاري و سردرگمي هاي انديشه سوق پيدا مي كند. سوالي كه در اينجا مطرح است بر مي گردد به اينكه منبع انديشه و روش صحيح انديشيدن چيست؟ چگونه مي توان فضاهاي معماري را با توجّه به معيار ”تفكربرانگيزي“، خلق و مورد ارزيابي قرار داد؟ هدف: با توجّه به ارتباط مهم توليد يك فضاي معماري و انديشيدن، اهميت انديشيدن، مباني اعتقادي و فكري مردم و لزوم تداعي اين مفهوم در زندگي، هدف بر مبناي بررسي تاثير و چگونگي اين مباني در فضاهاي معماري مي باشد. در عين حال معماري محيط انساني، يك عامل مهم تعيين كننده عكس العمل هاي رواني افراد است و مي توان به كمك آن اشخاص را به سوي هدف خاص تفكر هدايت كرد. روش: پژوهش حاضر توصيفي-تحليلي است، و از دو بخش عمده تشكيل مي گردد: ابتدا شاخصه هاي تفكرمندي از ديدگاه قرآن از طريق كنكاش در منابع اسنادي و اينترتني استخراج مي گردند. و سپس با تحليل و استنتاج شاخصه ها، مصداق هاي معماري تدوين، و در نهايت مصداق ها و آيتم ها در نمونه موردي مورد بررسي قرار مي گيرند. يافته‌ها: اصول تيوريك موجود در مباني قرآني فارغ از محدوديت هاي زمان و مكان است در حالي كه استفاده كالبدي مناسب از آنها منوط به توانايي هاي معمار مي باشد. نتيجه گيري: به طور كلّي در اين پژوهش سعي شده با استخراج مفاهيمي در رابطه با تفكر از آموزه-هاي قرآني، اصولي براي طراحي معماري و نيز طراحي فضاهاي تفكر برانگيز ارايه گردد. اين اصول جهت استفاده براي هردو جنبه خلق فضاي انديشه برانگيز و يا ارزيابي يك فضا و مقايسه چند فضا از جهت ميزان تفكرانگيز بودن، قابل استفاده است.

Objectives: The present study aims to Analyze the thought provoking architecture based on islamic vision and analyzes the effects of peoples believes and thoughts on the areas of architecture. Method: The method of the research is descriptive-analyzes and includes two parts: first of all the indicators of thoughtfulness are derived from the holy Quran. Second part is analyzing the indicators and comparing them with architecture planning. Results: The results of the article indicate the theory and principals of the holy Quran is free from the limitations of place and time and therefore the proper advantages of the mentioned principals depend on the abilities of the architect. Conclusion: The author of the paper concludes some concepts on thinking process which ore referred in the holy Quran might be the framework in planning the provoking architecture.