بررسي رفتار پيشگيرانه سرطان پستان وعوامل موثر برآن در زنان ايران: مرور نظام مند متون پژوهشي

Breast cancer preventive behaviors among Iranian women: a systematic review

برنامه‌هاي پيشگيري و غربالگري سرطان پستان از ابزارهاي بسيار كارآمد در تشخيص‌ زودرس اين سرطان است. عوامل مختلفي مثل متغيرهاي دموگرافيك، آگاهي، سطح سواد، وضعيت اقتصادي و اجتماعي بر انجام غربالگري پستان موثرند. اين مطالعه به منظور بررسي رفتارهاي پيشگيري سرطان پستان و عوامل موثر بر آن در زنان ايراني انجام گرفت. اين پژوهش يك بررسي مروري نظام‌مند بود. در اين بررسي، مقالات از طريق جست وجو در دو بانك اطلاعاتي معتبر SID و IRANMEDEX با استفاده از كليد واژه سرطان پستان استخراج گرديد. پس ازسه مرحله، تعداد 30 مقاله مرتبط با آگاهي، نگرش، رفتار پيشگيري (ماموگرافي، معاينه كلينكي، خودآزمايي پستان) و عوامل موثر بر آن، براي بررسي نهايي انتخاب گرديد. يافته‌ها نشان داد ميزان آگاهي 14 تا 73 درصد، عملكرد خودآزمايي پستان از 8/1تا 3/19درصد، ميزان انجام معاينه كلينكي از 4 تا 25 درصد و ميزان انجام ماموگرافي از 3 تا 26 درصد در نوسان بوده است. شايع‌ترين عوامل موثر بر عدم انجام رفتارهاي پيشگيرانه شامل: ترس از تشخيص بيماري, عدم آگاهي از برنامه‌هاي غربالگري، مشغله زياد، نداشتن مشكل پستاني براي انجام غربالگري، فراموشي وسهل انگاري و عدم ضرورت انجام غربالگري گزارش شده بود. براساس نتايج مطالعات مورد بررسي ميزان آگاهي زنان ايراني از روش‌هاي تشخيص زودرس بيماري سرطان پستان كم بود. علاوه بر آن ميزان عملكرد استفاده از روش‌هاي پيشگيري (خودآزمايي، معاينه باليني، ماموگرافي) نيز كم بود. بنابراين ارتقاي آگاهي و رشد زنان در مورد روش‌هاي تشخيص زودرس يك ضرورت است.

Objective (s): Breast cancer screening is an important approach for early detection of the disease. Different factors such as demographic variables, awareness, literacy, social and economic conditions are effective in breast cancer screening behaviors. However, there is no formal screening program for breast cancer in Iran. This study was conducted to investigate the factors affecting breast cancer preventive behaviors among Iranian women. Methods A systematic review of the Persian literature that published in Iranian biomedical journals was conducted using two search engines (SID and IranMedx). A combination of several key words including breast cancer, screening awareness was used to retrieve papers. Results: In all 30 papers were included in the review. The reported awareness level had fluctuation between 14 to 73 percent. The breast self-examination by best estimate was between 1.8 to 19.3 percent. Annual clinical breast examination was reported to be 3 to 26 percent. The commonest factors affecting breast cancer unpreventive behaviors included: the fear of detecting the disease, unawareness of the screening plans, being too busy, lack of breast problems, forgetfulness, indifference, and lack of necessity for screening. Conclusion: The findings confirm that awareness of the Iranian women on breast cancer preventive behaviors is low. In addition, the use of screening methods (self-examination, clinical examination, and mammography) was also low. It seems that women awareness should become the central part of any effort in breast cancer prevention in Iran. Key Words: breast cancer, screening, awareness, attitude, performance