اثر كودهاي آلي و تاريخ كاشت بر ارقام ماش درمرحله ي رشد اوليه

Effect of Organic Fertilizers and Date of Planting on Varieties of Vigna radiata in the Initial Growth Stage

افزايش عملكرد ماش مستلزم به كارگيري مديريت صحيح به زراعي است. به منظور بررسي اثر سطوح مختلف كودهاي آلي و تاريخ كاشت بر سطح برگ، وزن خشك كل، وزن ساقه خشك، وزن برگ خشك، طول ساقه و عمق نفوذ ريشه دو رقم ماش آزمايشي به صورت اسپيلت پلات فاكتوريل در قالب طرح پايه بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار در سال زراعي 93-92 در شهرستان علي آباد كتول اجرا گرديد. عوامل آزمايش شامل: كود آلي به عنوان كرت اصلي در چهار سطح (1- شاهد، 2- كود كمپوست 10تن در هكتار، 3- كود دامي 30 تن در هكتار و 4- مصرف توام كود دامي و كمپوست 20 تن در هكتار) و دو رقم (بومي علي آباد كتول و اصلاح شده VC) و سه تاريخ كاشت (21 خرداد، 10 تير و 30 تير) به صـورت فاكتـوريل در كرت هاي فرعي بودند. نتايج نشـان داد كه تاريخ كاشت اثر معني-داري در سطح احتمال 1 درصد بر سطح برگ، وزن خشك كل، وزن ساقه خشك، وزن برگ خشك، طول ساقه و در سطح احتمال 5 درصد بر عمق نفوذ ريشه در مرحله رشد اوليه گياه (دانه رست) داشت. همچنين كاربرد كودهاي آلي مختلف (كود كمپوست، كود دامي و مصرف توام كمپوست و دامي) تاثير معني داري بر ارتفاع ساقه و عمق نفوذ ريشه داشت و در تمام موارد رقم بومي نسبت به رقم VC در مرحله گياهچه گي به دليل جذب بيشتر مواد آلي موجود در كودهاي آلي و سازگاري بيشتري با شرايط محيطي رشد داشت. در نتيجه سازگاري محيط با رقم مورد كاشت، انتخاب تاريخ كاشت مناسب و استفاده از كودهاي آلي، به خصـوص اختـلاط كود دامي وكمپـوست با هم، مي توانند اثرات مثبتي بر رشد گياه ماش در شرايط معتدل و مرطوب درمزرعه اي واقع درشهرستان علي آباد كتول داشته باشند.

Proper management is required to increase yields of Vigna radiata. To evaluate the effect of different levels of organic fertilizers and date of planting on the yield of two varieties of Vigna radiata, a split plot factorial experiment was carried out on randomized complete blocks with three replications in a field located in Ali-Abad Katoul in growing season of 2013-14. Experimental factors consisted of organic fertilizer at four levels, 1– control, 2– compost (10 tons in hectare), 3– manure (30 tons in hectare), and 4– combined use of manure and compost (20 tons per hectare), two varieties (native to Ali-Abad Katoul and improved VC) and three planting dates (June 11, July 1, July 21). The results showed a significant effect of planting date on the leaf area, total dry weight, shoot dry weight, leaf dry weight, stem length at 1%, and the same effect on the root penetration in the initial growth stage of the plants (seedlings) and 5% levels of probabilities respectivly. The application of organic fertilizers (compost, manure, and a compost and manure mixture) had a significant effect on the plant height and root depth at the 5% level of probabilites. Al together, the local Ali-Abad Katoul variety grew better than the VC variety. We conclude that the environment compatibility of variety, proper planting dates and use of organic fertilizers, especially mixed with manure compost, can have a positive effect on Vigna radiata growth