بررسي تاثير عوامل شناختي بر درمان بيماري «ديابت نوع دو» در يزد

Impact of Cognitive Factors on Treatment of Type 2 Diabetes in Yazd

مقدمه: بيماري ديابت از شايعترين بيماري هاي مربوط به سوخت وساز بدن است كه منجر به عوارض ناتوان كننده مي شود. كنترل اين بيماري نيازمند تغيير سبك زندگي مي باشد. آمارها نشان مي‌دهد، ميزان ابتلا به ديابت در استان يزد دو برابر ميانگين كشوري است. بنابراين ديابت در يزد به دليل بالا بودن ميزان شيوع، يك مشكل جدي براي سلامت مردم اين استان محسوب مي گردد كه نيازمند بررسي همه جانبه مي باشد. هدف از اين تحقيق بررسي تاثير عوامل شناختي بر برنامه-هاي كنترلي و درماني ديابت نوع دو در شهر يزد است. روش مطالعه: مطالعه از نوع توصيفي، تبييني و از نظر زماني مقطعي مي باشد. جامعه آماري تحقيق شامل 4990 نفر از بيماران مبتلا به ديابت تحت پوشش مركز ديابت يزد مي باشند. از بين اين تعداد 256 نفر با استفاده از فرمول كوكران و به روش تصادفي ساده انتخاب و با آنها مصاحبه سازمان يافته انجام شد. نتيجه گيري: ميانگين ميزان قند خون در بين پاسخگويان 75/219 و ميانگين طول مدت ابتلا به ديابت در بين پاسخگويان، 1/10 سال بوده است. بين ميزان پيروي از فعاليتهاي خودمراقبتي و شدت درك شده، خودكارآمدي، انتظارات پي آمدي و مدت ابتلا به ديابت همبستگي مثبت و معنادار و بين ميزان پيروي از فعاليتهاي خودمراقبتي و ميزان قند خون همبستگي منفي و معناداري مشاهده شد. دو متغير: مدت ابتلا به بيماري و خودكارآمدي در مدل رگرسيوني وارد شده اند كه حدود 27 درصد واريانس متغير وابسته را تبيين مي كنند. براساس اين مدل ميزان پيروي از برنامه هاي درماني بيش از همه متاثر از خودكارآمدي فرد بيمار مي باشد.

Diabetes refers to complex chronic metabolic conditions that are characterized by elevated levels of blood glucose if untreated. Diabetes is one of the biggest health problems faced with many people living in Yazd. The disease rate in Yazd is twice as high as the country’s average rate. Patientʹs self-care behaviors have a major role in diabetes management. Such self-care activities can be exceedingly demanding and often require fundamental lifestyle changes. The purpose of this study was to examine the impact of cognitive factors in controlling and treating type 2 diabetes. The statistical society of the study included 4990 diabetic patients who referred to Yazd Diabetes Research Center. A sample of 256 patients was selected using Cochran’s formula and simple random sampling. Subjects then had structured interviews. Data were analyzed using one-way ANOVA, t-test, Pearson’s correlation coefficient and stepwise regression. Significant correlations were found between self-efficacy, outcome expectancies, duration of the disease and adherence to self-care. Adherence to self-care activities was greater among older, more-educated and upper-income patients. Also, a total of 27% of variance in self-care behavior can be explained by duration of diabetes and self-efficacy.