نقش ميانجي گر باورهاي خودكارآمدي در رابطه با صفات شخصيت و سبك اسنادي

Mediation role of self-efficacy beliefs in relation to personality traits and attributional style

هدف: هدف پژوهش شناسايي نقش واسطه اي باورهاي خودكارآمدي در رابطه با صفات شخصيتي روان‌رنجورخويي، برون گرايي و وظيفه شناسي و سبك هاي اسناد بود. روش: روش پژوهش همبستگي بود و جهت تحليل از معادلات ساختاري استفاده شد. حجم نمونه شامل 414 زن و مرد 20 تا 60 سال بود كه از شركت هاي دولتي در دسترس دو ناحيه از شهر تهران انتخاب شد. ابزارهاي پژوهش شامل پرسش‌نامه هاي نيو مك كري و كاستا 1985، سبك اسنادي پترسون، سمل، ون باير، آبرامسون، متالسكي و سليگمن (1982) و خودكارآمدي عمومي شرر (1989) بود. يافته ها: نتايج نشان داد الگو‌هاي اسنادهاي خوش بينانه و بدبينانه برازش مناسبي با داده ها دارند اما تنها در الگوي پيشنهادي سبك خوش بينانه، خودكارآمدي نقش ميانجي گر را ايفا مي كند. 67 درصد خودكارآمدي از طريق روان‌رنجورخويي، برون گرايي و وظيفه شناسي، و 12 درصد از سبك خوش بينانه توسط روان‌رنجورخويي، برون گرايي، وظيفه شناسي و خودكارآمدي تبيين مي شود. هم چنين رابطه خودكارآمدي با روان‌رنجورخويي، وظيفه شناسي و سبك خوش‌بينانه معني دار بود، اما رابطه خودكارآمدي با برون گرايي و سبك بدبينانه معني دار نبود. نتيجه گيري: با توجه به تاثير باورهاي خودكارآمدي بر صفات روان‌رنجورخويي و وظيفه شناسي و ايجاد سبك خوش‌بينانه، مي توان با تقويت منابع خودكارآمدي و افزايش خودكارآمدي، هم از اثرهاي منفي روان رنجورخويي كاست و هم از فوايد خوش بيني در نيل به ‌موفقيت برخوردار شد.

Aim: The aim of this study was to investigate the mediator role of self-efficacy beliefs between neuroticism, extraversion, conscientiousness and attribution style. Methods: This was a correlational research and data were analyzed using structured equation model (SEM). Participants included 414 men and women aged between 20- 60 years old from governmental corporations in two area of Tehran. Research tools were NEO (McCrae & Costa, 1985), Shererʹs General Self-efficacy Scale (1989) and the Attribution Style Questionnaire (Peterson, Semel, Von Beayer, Abramson, Metalsky & Seligman, 1982). Results: Findings revealed that opimistic or pessimistic styles models had a good fit to the data. Self-efficacy had a full mediated role in relation between personality traits (neuroticism and conscientiousness) and optimistic style. The model indicated neuroticism, extraversion and conscientiousness explained %67 variance of self-efficacy and all together explained %12 variance of optimistic style. Self-efficacy had significant relation with neuroticism, conscientiousness and optimistic style. But there was no significant relationship between self-efficacy with extraversion and pessimistic style. Conclusion: Considering the effect of self-efficacy, it is useful to increase self-efficacy beliefs in order to increase tendency toward optimistic attribution styles which will result in reducing neuroticism