پهنه بندي مكاني و زماني هدايت الكتريكي و كل جامدات محلول آب هاي زيرزميني دشت گيلان

در سال هاي اخير، منابع آب زيرزميني استان گيلان در آبياري مزارع برنج نقش مهمي داشته اند. هدف اين پژوهش، بررسي تغييرات مكاني و زماني هدايت الكتريكي (EC) و كل جامدات محلول (TDS) آب زيرزميني دشت گيلان در يك دوره آماري چهار ساله با استفاده از روش كريجينگ معمولي است. در اين رابطه، نمونه-برداري از آب 130 حلقه چاه شبكه پايش آب هاي زيرزميني استان گيلان، در ماه شهريور سال هاي 1382 تا 1385 انجام شد. نقشه هاي پهنه بندي با استفاده از نرم افزار ArcGIS تهيه شد. اين نقشه ها نشان مي دهد، از نظر ميزان TDS، بخش هاي غربي استان بدون مشكل (كم تر از 500 ميلي گرم بر ليتر) و بخش هاي مركزي و شرقي داراي TDS متوسط (1000-500 ميلي گرم بر ليتر) مي باشند. بيش ترين ميزان EC آب هاي زيرزميني در استان گيلان در بخش هاي مركزي و مركزي متمايل به شرق تجمع و همچنين شوري با گذشت زمان (به جز سال 1384 كه علت آن بارندگي زياد در سال 1383 است) افزايش يافته است. مساحت محدوده هاي مختلف EC و TDS در هر سال تعيين شد. ميزان هدايت الكتريكي در شرق و برخي قسمت هاي ديگر استان گيلان كه 23 تا 34 درصد مساحت منطقه مورد بررسي را شامل مي شود بين يك تا 5/1 دسي زيمنس بر متر است كه باعث كاهش عملكرد برخي محصولات زراعي حساس به شوري نظير برنج مي شود. حفر بي رويه چاه هاي آب همچنين برداشت بيش از حد مجاز مي تواند يكي از دلايل افزايش شوري آب زيرزميني در مناطق شاليزاري استان گيلان مي باشد.

In recent years, the groundwater resources in Guilan province have played an important role in irrigating paddy fields. The goal of this study was to evaluate temporal and spatial variations of groundwater quality in a 4-year period using ordinal kriging. Water samples for this study were collected from 130 wells across Guilan province, in September and March from 2003 to 2006. Maps of EC and TDS in the region were prepared using ArcGIS software. The maps showed that regarding TDS, western parts of Guilan province had no problem of groundwater TDS (less than 500 mg/L), whereas central and eastern parts had a moderate TDS (500-1000 mg/L). Results showed that salinity increased with time (except in 2005, due to more rainfall in 2004) and the highest EC was recorded in the central zone, particularly areas neighboring eastern parts of Guilan province. Delineated areas of EC and TDS classes were determined in each year. EC in the east and some other parts of Guilan province covering 23 to 34% of the studied area was between one to 1.5 dS/m which have a negative impact on the yield of sensitive plants such as rice. Uncontrolled digging of deep wells and over exploitation of groundwater can be regarded as the main cause of increasing salinity in paddy areas of Guilan province.