حجيت معرفت‌شناختي تجربه ديني نزاع آنتوني كني و جف جوردن

Jordan and Kenny on Epistemic value of religious experience; an examination

آنتوني كني، بر آن است كه تجربه‌هاي ديني حجيت معرفت‌شناختي ندارند. استدلال او، بر تحليل ماهيت تجربه ديني مبتني است. از نظر او، تجربه ديني يا ادراك حسي است يا ادراك غير حسي. با توجه به اين‌كه نمي‌توان تجربه ديني را ادراك حسي دانست، لاجرم بايد ادراك غير حسي باشد؛ اما ادراك غير حسي دانستن تجربه ديني، مستلزم آن است كه نحوه‌اي از وحي باشد و لازمه وحي‌دانستن تجربه ديني، فرض وجود خدا پيش از تحقق تجربه ديني است. از نظر جف جوردن، استدلال كني راه به جايي نمي‌برد؛ زيرا، مهم‌ترين مقدمات استدلال كني عبارت‌اند از مقدمه (2) (تجربه‌هاي ديني ادراك حسي نيستند) و مقدمه (4) (اگر تجربه‌هاي ديني ادراك غير حسي باشند، در اين صورت بهتنهايي نمي‌توانند باور به خدا را توجيه كنند). جوردن با تحليل مقدمه (2) آن را كاذب مي‌داند. از سوي ديگر، از نظر او، مقدمه (4) فقط در صورتي صادق است كه ديدگاه گزاره‌اي درباره وحي صادق و ديدگاه غير گزاره‌اي كاذب باشد؛ اما هيچ دليل قانع‌كننده‌اي بر صادقدانستن ديدگاه گزاره‌اي و كاذبدانستن ديدگاه غير گزار‌ه‌اي درباره وحي وجود ندارد. و با پذيرش ديدگاه غير گزاره‌اي، مقدمه (4)‌ صادق نخواهد بود. ما در اين مقاله به بررسي نزاع اين دو و داوري در اين باره پرداخته‌ايم. جوردن درباره مقدمه (2) درنهايت معتقد مي‌شود كه مي‌توان تجربه‌هاي ديني حسي داشت؛ اما نگارنده، ادله او در اين باره را بررسي و رد كرده‌‌ام. درباره مقدمه (4) نيز استدلال جوردن را ناقص و ناكافي دانسته‌ آن را رد كرده‌ام.

Anthony Kenny holds that religious experiences have not epistemic validity. His argument is based on an analysis of the nature of religious experience. According to him, religious experience cannot be regarded as sensory perception; so it must be regarded as a non-sensory perception. However, if it is regarded as a non-sensory perception, then it is a mode of revelation, but since revelation requires that exists a revealer before religious experience, i.e. a God, we are encountered to a vicious circle. Jeff Jordan holds that Kenny’s argument is not successful. In this paper, I, following Jordan’s structure, examine arguments of both thinkers. I finally, disagree with Jordan in most of his arguments and will show that they are unsuccessful.