تغييرات راديوگرافيك ستون فقرات كمري و لگن در بيماران با ضايعه نخاعي مزمن

Radiographic changes of lumbar spine and pelvis in chronic spinal injury

زمينه و هدف: ضايعه نخاعی مزمن كه از عوامل مهم اختلالات حسی و حركتی می‌باشد زيان‌های بسياری به‌دنبال دارد از اين‌روی توجه به عوارضی كه پس از آن ايجاد می‌شوند، ضروری به‌نظر می‌رسد. از مهم‌ترين عوارض ضايعه‌ی نخاعی مزمن تغييرات پيرامون استخوان‌ها و مفاصل اين بيماران است كه موجب ايجاد درد و افزايش ناتوانی حركتی آنان می‌شود. روش بررسی: در اين مطالعه مقطعی، 500 بيمار جانباز نخاعی بستری در بيمارستان خاتم‌الانبيای تهران از فروردين 1388 تا فروردين 1391، انتخاب و تصاوير راديوگرافی ستون فقرات و لگن اين بيماران از نظر وجود تغييراتی نظير انواع اسيفيكاسيون‌های اطراف ستون فقرات، كاهش فاصله مفصل هيپ، ساكروايلييت، هتروتوپيك اسيفيكاسيون، انتزوفيت و وجود تركش در گرافی‌ها مورد مطالعه قرار گرفت. يافته‌ها: بين سن با تعداد مهره‌های درگير (001/0P<)، اسيفيكاسيون شبيه پسوريازيس (048/0P=) و استئوفيت‌های بزرگ (037/0P=) و بين مدت گذشته از آسيب با كاهش فاصله مفصل هيپ (008/0P=) و تعداد مهره‌های درگير (001/0P<) ارتباط معنادار ديده شد. بين وجود تركش در گرافی و استئوفيت‌های بزرگ و نيز ميزان هتروتوپيك اسيفيكاسيون نيز رابطه وجود داشت. نتيجه‌گيری: با توجه به نوع نمونه‌گيری و توجه به اينكه بيشترين علت ضايعه نخاعی در اين مطالعه تركش بوده است، نتايج ما قابل تعميم به كل بيماران نخاعی نمی‌باشد. اما به‌طور كلی در گرافی كمر بيماران مورد مطالعه ما، استئوفيت، تركش و اسيفيكاسيون شبيه پسوريازيس و در گرافی لگن آنان كاهش فاصله مفصل هيپ، ساكروايلييت و هتروتوپيك اسيفيكاسيون بيشترين تغييرات موجود بوده‌اند.

Background: Chronic spinal cord injury has an important role in sensorimotor disor-ders which is associated with many complications and the rate of these complications should be certainly considered. The most important complications are the changes in bones and joints which come with pain and lead to increase in their motor disability. In this paper, the radiographic images were studied and the ossifications of spinal cord and pelvis were described and also the type of changes and their prevalence was eval-uated. Methods: In this study, 500 patients and veterans with spinal cord injuries who were hospitalized in Khatam-Ol-Anbia Hospital were examined. The spinal and pelvis x-ray of the patients have been studied for spinal cord ossification, the hip joint narrowing, sacroiliitis, heterotopic ossification, osteophyte and the presence of quiver in the graph. Results: Among the patients, 485 cases were males and 15 cases were females, the av-erage age was 50.26 and the mean duration of injury was 26 years. Four hundred and forty six patients were paraplegic and 54 cases were quadriplegic. There was a signifi-cant relationship between age and the number of involved vertebrae (P= 0.000), psori-asis like ossifications (P= 0.048) and large osteophytes (P= 0.037), also between the du-ration of the injury and the hip joint narrowing (P= 0.008), the number of involved ver-tebrae (P= 0.008). In addition the presence of shrapnel in the graph is correlated with large osteophytes and more heterotopic ossification. Conclusion: The most frequent cause of chronic spinal injuries of our patients has been the injury by quiver, it seems our results may not be extended to all patients with spinal cord injury. In lumbar spine radiography of the patients, osteophytes, the quiver and psoriasis like ossifications were mostly seen. In the pelvis x-rays the most changes were hip joint narrowing, sacroiliitis and the heterotopic ossification.