بررسي اثر سميت مزمن علف كش آترازين (Atrazine) بر روند تجمع پذيري آن در فيله ي ماهي شيربت (Barbus grypus)

Effect of herbicide Atrezine chronic toxicity on bioaccumulation process in fillet of Barbus grypus

علف كش آترازين يكي از مهمترين آلاينده هاي اكوسيستم هاي آبي است. يكي از بزرگترين مزارع نيشكر خاور ميانه در استان خوزستان مي باشد كه اين سم در مراحل كشت اين گياه به وفور مصرف مي شود. لذا هدف اين تحقيق در وهله اول محاسبه سميت حاد آترازين در ماهي شيربت (Barbus grypus)، و سپس اثر سميت مزمن اين سم بر روند تجمع زيستي آن در فيله ي اين ماهي مي باشد. براي تعيين سميت حاد اين سم از روش سازمان همكاري و توسعه اقتصادي (OECD)، استفاده گرديد غلظت نيمه كشنده (LC50) 96 ساعته آترازين در ماهي شيربت با استفاده از نرم افزار Probit تعيين شد. سپس180 قطعه ماهي شيربت با ميانگين (±SD) وزن 15±102 گرمي به 4 گروه در سه تكرار تقسيم گرديدند. گروه 1، 2 و 3 به ترتيب با غلظت هاي 5% (mg l-1 25/3)، 10% ( mg l-1 5/6) و‎ 20% (mg l-1 13) LC50 96 ساعته آترازين مجاور شدند. گروه 4 نيز بدون مجاورت با سم به عنوان گروه كنترل در نظر گرفته شد. دوره‎ي مجاورت 21 روز بوده و در روزهاي صفر، 7، 14 و 21 نمونه برداري انجام گرفت. نتايج نشان داد آترازين در ماهي شيربت سبب سميت شده و اين سميت با افزايش غلظت و نيز مدت مجاورت افزايش مي‎‎يابد. LC50 96 ساعته اين سم در ماهي شيربت 65 ميلي‎گرم در ليتر محاسبه گرديد. ميزان تجمع پذيري آترازين در گروه هاي 2 و 3 با افزايش طول دوره نمونه گيري معني دار بود. در مجموع با توجه به افزايش معني دار تجمع‎پذيري سم آترازين، مي توان نتيجه گرفت كه هنگامي كه ماهي شيربت در معرض غلظت هاي زياد سم آترازين قرار گيرد منجر به افزايش تجمع پذيري سم در اين ماهي مي شود.

Atrazine is one of the most important and effective pollutant in aquatic ecosystems. The largest sugar cane farms of Middle East is located in Khouzestan Province, Iran in which large amounts of Atrezine are being used in farming. The aim of this study was to investigate acute toxicity (LC50 96 h) of atrazine on barbus grypus and the effects of chronic toxicity with sub-lethal concentration of atrazine on bioaccumulation of atrazine in fish fillet. LC50 96 h of atrazine on barbus grypus was measured according to the OECD standard method, 180 barbus grypus were divided into 4 equal groups (in triplicates). Groups 1, 2 and 3 were exposed to 3.25 mg l-1 (5%), 6.5 mg l-1 (10%) and 13 mg l-1 (20%) of LC50 96 h concentrations, respectively. Group 4 exposed to toxin free water as a control group. Experimental exposures did last for 21 days, muscles samples of the large dorsal muscle were taken on days 0, 7, 14 and 21 of experiment. Bioaccumulation of Atrazine was measured in the muscle at days 0, 7, 14 and 21 in all groups. Results indicated that atrazine was toxic for barbus grypus and its toxicity increased not only with increase in atrazine but also with increase in the exposure time. The bioaccumulation of atrazine in fish muscles was increased significantly in groups 2 and 3 in all sampling periods and in groups 1 only in day 21. The results of present study showed that placing barbus grypus in the presence of chronic and sub lethal concentrations of the herbicide Atrazine for three weeks may lead to accumulation of toxins in the fish fillets.