ارزيابي قابليت تصاوير و داده‌هاي سنجنده‌ي موديس براي اندازه‌گيري PM10 در رابطه با داده‌هاي زميني (مطالعه موردي: شهر سنندج)

Assessment of MODIS images and data validation to measure PM10 in related to ground station data. Case study: Sanandaj, Iran

چكيده دانش سنجش از دور به طور فزاينده اي در دهه گذشته براي ارزيابي پديده هاي اتمسفري به كار گرفته شده است. با توجه به معضل طوفان هاي گرد و غبار در مناطق غربي ايران، استفاده از مزاياي سنجش از دور در بررسي منطقه‌ا ي و محلي اين طوفان ها لازم و ضروري مي باشد. در تحقيق حاضر سعي شده ارتباط و همبستگي بين داده هاي PM10 استخراج شده از سنجده موديس و داده هاي PM10 ثبت شده در ايستگاه زميني شهر سنندج با استفاده از مدل رگرسيون غير خطي براي ماه‌هاي خرداد و تير سال 1388 تعيين شود و با استفاده از تصاوير RGB و همچنين تصاوير نوع 1B سنجده موديس (MODIS) با نام (MOD021KM)، الگو‌هاي حركتي طوفان هاي گرد و غباري كه اين منطقه را تحت تاثير قرار مي دهند، مورد ارزيابي قرار گيرند. بيش ترين مقدار ميانگين ماهانه PM10 در تيرماه و بيشترين مقدار ميانگين ساعتي PM10 در طول شبانه روز در ساعت 12 ظهر مشاهده شد. ارتفاع لايه اتمسفري از سطح زمين در كوه هاي زاگرس و شدت باد در شرق عراق از مهم‌ترين عوامل موثر در ورود طوفان هاي گرد و غبار به مناطق غربي ايران هستند. ميزان تغييرات زماني و مكاني PM10 ثبت شده در ايستگاه زميني سنندج با تصاوير ارايه شده توسط سنجده موديس در ماه هاي خرداد و تير يك رابطه مثبت و نسبتاً قوي را از خود نشان دادند (85/0R =) كه بيانگر قابليت و قابل اطمينان بودن توليدات موديس در بررسي الگوهاي حركتي طوفان هاي گرد و غبار و همچنين برآورد ميزان غلظت ذرات جامد معلق در هواي شهر سنندج است، به خصوص كه سنجده موديس با در اختيار قرار دادن اطلاعات خصوصيات اين طوفان ها در خارج از مرزهاي ايران مانند كشورهاي عراق و عربستان مي تواند ما را در ارايه برنامه-هايي مديريتي راهبردي در راستاي كاهش و كنترل اين طوفان ها ياري دهد.