مروري گذرا بر آرا و نظريات رازي، ابن سينا و جرجاني در باب باروري و ناباروري

The Opinion and Views of Rhaze,s, Avicenna,s and Jorjani,s Views on Fertility and Infertility

چكيده: مقدمه: نازايي يكي از مشكلات مهم بهداشتي - درماني جامعه است و حدود 15-10% زوجين در سنين باروري از اين معضل رنج مي برند. بسته به علل نازايي، روش هاي تشخيصي و درماني متفاوتي براي آن وجود دارد. هدف از مطالعه حاضر، بررسي نظريات انديشمندان ايراني مسلمان شامل رازي، ابن سينا و جرجاني در زمينه باروري و ناباروري و تطابق آن با علم جديد است. مواد و روش ها: در اين مقاله سعي شده است از طريق دسترسي به منابع معتبر در قالب يك مقاله توصيفي، نظريات انديشمندان ايراني مسلمان در زمينه نازايي مورد بررسي واقع شود و با علم پزشكي امروز مقايسه گردد. جهت اين كار با استفاده از كليدواژه هاي مناسب و جست و جوي الكترونيكي و دستي در بانك هاي اطلاعاتي معتبر، اطلاعات گردآوري شده و به هدف محوري پژوهش پرداخته شده است. يافته ها: بر اساس بررسي متون مورد مطالعه دلايل عمده ناباروري در تاليفات و نظريات انديشمندان ايران اسلامي عبارت بودند از: مشكلات مربوط به رحم، آماس رحم، جابه جايي رحم، عفونت ها، مجاري مني و لوله هاي رحمي، علل روحي و رواني و غيره. همچنين راه كارهاي پيشگيري و درمان هاي تجويزي نازايي تا حدود زيادي با موازين پزشكي نوين هم خواني داشته است. نتيجه گيري: بسياري از روش هاي درماني نازايي از نظر انديشمندان ايراني با علم پزشكي امروز هم خواني دارد كه نشان دهنده پشتوانه علمي غني تاريخ پزشكي اسلامي- ايراني است. كليدواژه ها: ابن سينا، جرجاني، ناباروري، تاريخ پزشكي، رازي.

Abstract: Introduction: Infertility is a serious health problem in approximately 10-15% of couples in reproductive ages suffering from this problem. Depending on the cause of infertility, there are a variety of diagnostic and therapeutic views. The aim of this study was to determine the scientific views of Islamic-Iranian physicians (Rhazes, Ibn sina and Jorjani) on infertility comparing with modern medicine. Methods: In this paper through access to reliable sources in the form of descriptive articles, the scientific Islamic-Iranian views on fertility and infertility were compared with those of modern medicine. Data was collected with appropriate keywords using electronic and manual reliable resources and the central research goal was to give a comparative illustration about infertility in the past and modern medicine. Results: According to review literature based on perspective of Islamic-Iranian medicine, the main reason of infertility includs; complication of uterus, uterous hypertrophy, uterous decoleman, infections, tuble semen, fallopian tuble, psychologhic factors and so on. Moreover Islamic-Iranian ways for prevention of fertility and treatment of infertility consistent with those of modern medicine. Conclusion: There are a lot of Iranian Islamic views on infertility which are in acordance with modern medicine, this support the scientific importance of Islamic-Iranian medical history which is a subject to be investigated by modern medicine. Keywords: Avicenna, Jorjani, Infertility, Medical history, Rhazes.