مقايسه وضعيت موجود جانشين‌ پروري و مديريت استعداد با وضعيت مطلوب آن در نظام آموزش عالي

Comparing the Present and Ideal Situation of Succession Planning and Talent Management in Higher Education

از آنجا كه در سالهاي اخير مفهوم منابع انساني جاي خود را به سرمايه انساني داده است، جذب و استخدام نيروي انساني مستعد و شايسته و جانشين پروري در سازمانها اهميت مضاعفي پيدا كرده است. هدف از اين پژوهش مقايسه وضعيت موجود برنامه ريزي جانشين پروري و مديريت استعداد با وضعيت مطلوب آن در دانشگاههاي دولتي شهر تهران بود. روش پژوهش توصيفي از نوع پيمايشي و جامعه آماري آن كاركنان كليه دانشگاههاي دولتي شهر تهران با رشته هاي مختلف علوم انساني بود كه از ميان آنها دانشگاههاي تهران، علامه طباطبايي، شهيد بهشتي، خوارزمي، الزهرا و تربيت مدرس به صورت تصادفي انتخاب شدند. تعداد افراد جامعه 6572 نفر بود كه بر اساس جدول كِرجسي و مورگان و با استفاده از نمونه گيري طبقه اي، نمونه‌اي به حجم 354 نفر انتخاب شد. ابزار پژوهش پرسشنامه 30 سوالي راث‌ول شامل هفت مولفه در دو وضعيت موجود و مطلوب بود كه ميزان پايايي آن با محاسبه آلفاي كرونباخ 75/0 برآورد شد. در نهايت، داده هاي 297 پرسشنامه استفاده شد و نرخ بازگشت 83% بود. تجزيه و تحليل داده ها با نرم افزار spssو استفاده از روشهاي آمار توصيفي و استنباطي شامل فراواني، ميانگين، آزمون ويلكاكسون و آزمون تحليل‌ واريانس انجام شد. يافته‌ها نشان داد كه ميان وضعيت موجود و مطلوب برنامه جانشين‌پروري در دانشگاههاي دولتي شهر تهران، در همه ابعاد، تفاوت معنا‌دار وجود دارد و بُعد تعهد نسبت به جانشيني نظام‌مند در هر دو وضعيت موجود و مطلوب به عنوان مهم ترين مولفه شناخته شد. بنابراين، يافته هاي پژوهش نشان دهنده ضرورت وجود برنامه‌اي براي جانشين‌پروري كاركنان آموزش‌عالي و همچنين، ضرورت تعهد و توجه مديران ارشد در خصوص فراهم سازي مقدمات اجراي اين برنامه مانند آگاه ساختن كاركنان از مسيوليتهاي شغل فعلي و آينده آنها در موسسات آموزشي است.

While in recent years the notion of human resource alternated by human capital, the problem of absorbing, recruiting, and retaining competent employees and succession planning has become more important than past. The present study aimed at comparing the present and ideal positions of succession planning (SP) and talent management (TM) in Tehran’s public universities of which University of Tehran, Allame Tabatabaee University, Shahid Beheshti University, Tarbiat Moallem University, Al-Zahra University and Tarbiat Modaress University were randomly selected. The study was a descriptive-survey type. The statistical population was all of 6572 employees of Tehran?s universities in different humanities field. According to Krejcie and Morgan?s table and using quota sampling, 354 of employees were selected. Research tool was Rosswel’s 30 item questionnaire consisted of six factors in present and ideal situations. Reliability of the questionnaire was estimated (0.75) using Cronbach alpha. Finally, 297 questionnaires were collected. The rate of return was 83 percent. Descriptive and inferential statistics including frequency, Wilcoxon test and analysis of variance were performed for data analysis. The results revealed that, there is a significant difference between present and ideal positions of SP in all of dimensions, as well as commitment about SP is the most important dimension of it. Therefore, the results showed the necessity of implementing the SP and TM in higher education. In addition, the founding shows the importance of senior management commitment and attention to providing the groundwork for the implementation of this program including informing employees of their current and future job responsibilities in educational institutions Keywords: Succession Planning, Talent Management, Higher Education.