استخراج وشناسايي تركيبات موثر عصاره هيدروالكلي تاراكساكوم سيرياكوم (قاصدك) و اثر محافظتي آن بر مسموميت كليوي ناشي از استامينوفن در موش صحرايي نر

The identification of chemical compounds of Taraxacum Syriacum Boiss (Gasedak) and assessing its extract effect on Acetaminophen induced nephro-toxicity in rat

مقدمه: گياهBoiss Taraxacum syriacum از گونه Taraxacum officinalis (قاصدك) است كه در طب سنتي براي درمان يرقان و اختلالات كبدي و سنگ صفرا مورد استفاده قرار مي گيرد. در تحقيق حاضر اثر محافظتي عصاره هيدروالكلي ريشه گياهBoiss Taraxacum syriacum (TSBE) در مسموميت كليوي ناشي از استامينوفن مورد بررسي قرار گرفت. بحث و نتيجه گيري: عصاره هيدروالكلي ريشه گياه Taraxacum syriacum Boiss در مسموميت كليوي ناشي از استامينوفن در موشهاي صحرايي تا حدودي نقش محافظتي دارد كه به نظر مي رسد در اين ميان نقش تركيبات فنولي از جمله كارواكرول آن حايز اهميت است. يافته ها: با استفاده از روش ريز استخراج بيست و يك تركيب مختلف شيميايي از جمله 1- 1 دي متيل ديبوران، 1 پروپن 3 اتوكسي، 3-5 اكتادين دوآن، نونانال، دكانال، نونانوييك اسيد و كارواكرول در نمونه ريشه گياه استخراج و شناسايي گرديد. كراتينين در TSBE با دوز دويست ميلي گرم بر كيلوگرم نسبت به گروه مسموم كاهش معني دار پيدا كرده بود. در مطالعات هيستوپاتولوژيك نيز، نكروز كليوي در گروه هاي عصاره (100و200 ميلي گرم بر كيلوگرم) كاهش يافته بود. مواد و روش ها: استخراج و شناسايي تركيبات ريشه گياه با استفاده از روش SPME-GC/MS (Solid Phase Microextraction ) انجام گرفت. در اين تحقيق تجربي آزمايشگاهي 30 موش نر بالغ به طور تصادفي پنج گروه تقسيم شدند (6= n). حيوانات در ابتدا با مقادير مختلف TSBE (50، 100 و 200 ميلي گرم بر كيلوگرم، گاواژ) روزانه به مدت هفت روز پياپي تيمار شدند، سپس در معرض دوز سمي استامينوفن (APAP) ( 700 ميلي گرم بر كيلوگرم داخل صفاقي) قرار گرفتند. در گروه كنترل آب مقطر به مدت هفت روز تجويز شد. در گروه سمي استامينوفن آب مقطر به مدت هفت روز دريافت و در روز هفتم دوز سمي استامينوفن تزريق شد. بيست و چهار ساعت بعد نمونه خوني براي اندازه گيري كراتينين سرمي مجزا گرديد و كليه موش ها جدا شده و براي بررسي هاي هيستوپاتولوژيك در فرمالين ده درصد قرار داده شدند.

Background : Taraxacum Syriacum Boiss from Taraxacum Officinalis species is used in traditional herbal medicine for the treatment of jaundice, liver disorders and gallstones. This study was designed to investigate the ethanolic extract effect of the root of Taraxacum Syriacum (TSBE) on Acetaminophen-induced nephro-toxicity. Materials and Methods: The root of Taraxacum Syriacum Boiss were analysed using SPME-GC/MS (Solid Phase Microextraction). In this experimental study, 30 male rats were randomly divided into 5 groups (n=6). The rats were treated firstly with different doses of TSBE (50,100 and 200 mg/kg, p.o.) daily for 7 days then they intraperitoneally were injected with 700 mg/kg Acetaminophen. Water was administered to the control group for seven days. Toxic (Acetaminophen) group received water for seven days and on day 7, 700 mg/kg Acetaminophen was intraperitoneally injected. Twenty-four hours after the Acetaminophen administration, animals were anaesthetized and blood was collected from the heart for assaying serum creatinine. Kidneys were removed, then cut off and placed in 10% formalin for histopathology assessment. Results: 21 chemical components of Taraxacum Syriacum Boiss root including 1,1-dimethyldiborane, 1-propene 3-ethoxy, 3,5-octadien-2-one, nonanal, decanal, nonanoic acid and carvacrol were identified and extracted. Creatinine reduced significantly in the experiment group (TSBE 200 mg/kg) in comporison with the toxic group. Also, in histopathology assessment, kidney necrosis reduced in experimental groups (TSBE 100, 200 mg/kg). Conclusion: TSBE seems to have a protective role in Acetaminophen induced nephro-toxicity and the role of phenolic compounds such as carvacrol is important.