البدايه النصيه في الخطاب الادبي: قصيده «غبار القوافل» لمحمود درويش نموذجاً

آغاز متن در گفتمان ادبي بررسي موردي «غبار القوافل» محمود درويش

عنوان متن، آغاز و پايان آن، براي كشف رمز و راز زيبايي متن، راهبردي ومهم است. در اين ميان آغاز متن مهم‌ترين نقش را به عهده دارد، زيرا آغاز متن نشانه‌اي زباني است كه معاني متن از دل آن زاده مي‌شود و بعد از عنوان، نخستين نقطه برخورد بين متن و خواننده است كه خواننده را به ادامه خواندن متن وادار مي‌گند يا از ادامه آن،بازمي‌دارد. اين نوشته به دنبال كشف توانايي‌هاي آغاز متن در ايجاد متن ادبي است؛ آيا اين آغاز، چنين توانايي را دارد يا تنها نشانه‌اي زباني در ميان ديگر نشانه‌هاي متن است؟ اگر از توانايي ايجاد متن ادبي برخوردار باشد، چگونه مي‌تواند معاني متن ادبي را شكل دهد؟ فرض آن است كه آغاز متن از چنين تواني برخوردار است و ديگر نشانه‌هاي متن چه ساختاري و چه دلالتي از آن نشات مي‌گيرند. روش اين نوشته در طرح پرسش اصلي و پاسخ آن بر اساس روش نشانه‌شناسي است كه به پيوند بين نشانه‌هاي يك متن را به عنوان يك شبكه متكامل، تحليل مي‌كند. اين نوشته با تعريف، انواع و كاركردها آغاز متن در شعر «غبار القوافل» محمود درويش، به شيوه توصيفي – تحليلي وبا تجزيه و تحليل آن معلوم روشن مي نمايد كه آغاز اين قصيده، به گونه چند وجهي، متن شعر را از ديدگاه ساختاري و دلالتي آفريده است؛ از لحاظ ساختاري واژگان آغازين متن گاه عيناً و گاه مترادفاتش در لابه‌لاي شعر به كار رفته و از لحاظ معنايي نيز هسته همه‌ي درونمايه‌هاي شعر را در آن نهاده است. ارتباط بين آغاز شعر و درون‌مايه‌هاي آن، گوناگون؛ عام و خاص، كدگذاري، جا‌به‌جايي و ديگر ارتباط‌هاي آشكاري است كه متن را به آغاز آن پيوند مي‌دهد.

The literary text contains crucial strategic parts such as the title, the beginning and the conclusion that reveal its secrets (laden powers) and aesthetics. The beginning is the most important of these parts because it establishes the text as it is that linguistic sign from which textual connotations are generated. Therefore, studying the workings of textual beginning discloses the way textual connotations form. Besides, after the title the textual beginning is the first encounter between the reader and the text, either it allures him to continue reading the text or distances him/her, hence comes its importance. This reading aims at unveiling the capacity of textual beginning to establish the text: is it capable of establishing the text or is it just a linguistic sign like any other textual signs? If it can, how are textual connotations formed then? This reading presupposes that the beginning is capable of forming textual connotations as it is the sign from which all other signs, structurally and semantically, emerge. This reading while posing the issue of textual beginning is informed by the semiotic approach which studies the interconnection and correlation among signs of the text as a whole network. In order to disclose the workings of the beginning the nature of textual beginning including its definition, types, functions and limits are discussed. Then the textual beginning in Mahmoud Darwish’s poem “Qubar Al-Qauafil” will be studied to explore its capability of establishing the text. The study shows that it is a pluralistic beginning that establishes the text both structurally and semantically. As far as structure is concerned, the vocabulary of the beginning appear in the body of the text in the same wording or synonymously. As for the connotation, all themes of the text derived their connotations from the main focus of the beginning: forgetfulness, with variations the relation between the beginning and the textual themes.