تأثير آموزش سلامت يائسگي به همسران بر حمايت اجتماعي درك شده زنان در دوره گذر به يائسگي

Effects of training the menopausal health to the husbands on perceived social support among women during transitional period to menopause

مقدمه: یائسگی، پدیده ای است كه تمام زنان آن را تجربه خواهند كرد. حمایت اجتماعی زنان، نقش محافظتی برای سلامت روانی داشته و فرد را قادر می سازد با مشكلات كنار بیاید و تأثیر بسزایی در كاهش استرس و افسردگی دارد. از آنجایی كه همسر، مهمترین فردی است كه می تواند منبع این حمایت باشد، مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش درباره سلامت دوره یائسگی به همسران زنان 55-45 ساله بر حمایت اجتماعی درك شده زنان انجام شد. روش كار: این مطالعه نیمه تجربی در سال 1393 بر روی 100 زن 55-45 ساله و همسران آنها در شهر یزد انجام شد. افراد به طور تصادفی در دو گروه مداخله (50 زوج) و كنترل (50 زوج) قرار گرفتند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه مشخصات فردی زنان و مردان، پرسشنامه سنجش میزان آگاهی و عملكرد مردان نسبت به یائسگی و پرسشنامه حمایت اجتماعی ادراك شده مقیاس خانواده پروسیدانو و هلر بود كه قبل و 2 ماه پس از مداخله در دو گروه تكمیل شد. در گروه مداخله یك برنامه آموزشی در قالب 3 جلسه 60 دقیقه ای با استفاده از روش سخنرانی انجام شد، اما گروه كنترل آموزشی دریافت نكردند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه 20) و آزمون های تی زوجی، تی مستقل، آنالیز واریانس یك طرفه، كای اسكوئر و ضریب همبستگی پیرسون انجام شد. میزان p كمتر از 05/0 معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ها: در گروه مداخله میزان آگاهی و عملكرد مردان در مورد سلامت یائسگی و نمره حمایت اجتماعی ادراك شده زنان 2 ماه پس از برنامه آموزشی افزایش یافت كه این افزایش از نظر آماری معنی دار بود (001/0>p). اما در گروه كنترل اختلاف آماری معنی داری در این زمینه ها مشاهده نشد (129/0=p، 394/0=p، 841/0=p). نتیجه گیری: آموزش سلامت یائسگی به همسران، می تواند باعث افزایش حمایت اجتماعی درك شده زنان در گذر از یائسگی شود. پیشنهاد می شود برنامه های آموزشی مدون در زمینه یائسگی و حمایت از زنان یائسه برای همسران آنها طرح ریزی و اجرا شود.

Introduction: Menopause is a phenomenon which all women will experience it. Social support has a protective role for mental health and enable the person to cope with problems and has significant impact in reducing stress and depression. Since husband is the most important person who can provide this social support, this study was performed with the aim to evaluate the effect of training about program menopausal health to husband of women aged 40-50 years on perceived social support among women. Methods: This semi-experimental study was performed on 100 women aged 45-55 years and their husbands in Yazd at 2014. Participants were randomly allocated in two groups of  intervention (50 couples) and control (50 couples). Data collection tools were the demographic questionnaire for women and men, the questionnaire assessing menʹs knowledge and performance about menopause, and Perceived Social Support – Family Scale (PSSFa) Procidano and  Heller questionnaire  which were completed before and two months after the intervention in both groups. In intervention group, an educational program was performed in three sessions of 60 minutes by lecture method, but the control group was received no education. Data was analyzed by SPSS software (version 20), and paired t, Independent t, one-way ANOVA, Chi-square, Fisher exact, and Pearson correlation tests. PResult: In intervention group, the knowledge and performance of men and the mean score of women’s perceived social support about menopausal health was increased two months after educational program and this increase was statistically significant (P<0.0001), but in control group, no significant difference was observed in these regard (P=0.129, P=0.394, P=0.841). Conclusion: Training of menopausal health to the husbands can increase perceived social support in women during transitional period to menopause. It is recommended to design and implement the written educational program for husbands about menopause and support of menopausal women during transitional period to menopause.