تاثير آموزش مبتني بر الگوي باور سلامتي در كنترل فشارخون زنان مبتلا به پرفشاري خون

Effect of Educational Intervention based on the Health Belief Model in Blood Pressure Control in Hypertensive Women

سابقه و هدف: پرفشاری خون يك مسئله بهداشتی جهانی است.. باتوجه به افزايش شيوع پرفشاری خون و عوارض وخيم ناشی از آن پژوهش حاضر با هدف بررسی ميزان تاثير آموزش مبتنی بر الگوی باور سلامتی دركنترل فشارخون زنان مبتلا به پرفشاری خون مراجعه كننده به مراكز بهداشتی- درمانی شهرخرم‌آباد انجام شد. مواد و روش‌ها: اين مطالعه مداخله ای از نوع قبل و بعد بود. 200 زن مبتلا به پرفشاری خون كه به روش تمونه‌گيری طبقه‌ای انتخاب شدند و به دوگروه 100 نفری مورد و شاهد تقسيم شده بودند. مداخله مورد نظر با توجه به ويژگی‌های يادگيری بيماران و نيازسنجی به عمل آمده در پيش آزمون درگروه مورد انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه برگرفته از مطالعه مبتنی بر باور بهداشتی و رفتارهای فشارخونی بود. روش های آموزشی شامل سخنرانی، پرسش و پاسخ، بحث گروهی بود و از ابزارهای آموزشی پمفلت و پوستر و كتابچه آموزشی نيز استفاده شد. يافته‌ها: مقايسه دو گروه مورد و شاهد بعد از آموزش نشان داد كه ميانگين نمرات آگاهی و سازه‌های مختلف الگوی باور سلامتی (حساسيت درك شده، شدت درك شده، منافع درك شده، خودكارآمدی درك شده و عملكرد بعد از مداخله آموزشی در گروه مورد به طور معنی‌داری افزايش يافته بود (05/0p<). همچنين ميانگين نمره موانع درك شده به‌طور معنی‌دار كاهش يافته بود. استنتاج: نتايج اين مطالعه نشان داد كه برنامه‌های آموزشی مرتبط با كنترل فشارخون در بيماران فشارخونی اثربخش می‌باشد. بنابراين برنامه‌های آموزشی مبتنی بر الگوهای آموزش بهداشت برای كنترل فشارخون توصيه می‌شود.

Background and purpose: Hypertension is a global public health issue. It contributes to the burden of heart disease, stroke, kidney failure, and premature mortality and disability. Given the high prevalence of hypertension and its serious complications this study was performed to determine the effect of Health Belief Model in blood pressure control in hypertensive women attending Khorramabad’s health centers Materials and methods: This experimental study was based on a before-after design which was performed in 200 hypertensive women. They were randomly stratified into two groups (n=100 per group). The robinsonʹs hypertension beliefs and behaviors questionnaire was used to collect the data. Educational procedures in case group included training sessions, holding question-and-answer sessions, group discussion, using pamphlet, poster and educational booklets. Data analysis was done applying independent t test, paired t test, chi- square, and fisher measurement test in SPSS12. Results: After the intervention, the mean scores of awareness and various structures of Health Belief Model (perceived susceptibility, perceived severity, perceived benefits, self-efficacy, practice,) increased significantly in case group (p<0.05). Significant decrease was observed in the mean score for perceived barriers (p<0.05). Conclusion: The results of this study showed the efficacy of Health Belief Model in promotion of behavior associated with blood pressure control. Therefore, training programs based on health education models are of great help in blood pressure control