كيفيت گذران اوقات فراغت در زنان حاشيه‌نشين و ارتباط آن با كيفيت زندگي مرتبط با سلامت

Quality of Leisure Time in Women Resident in Marginal Neighborhoods and its Relation with Health Related Quality of Life

سابقه و هدف: چگونگی گذران اوقات فراغت بازتابی از سبك زندگی افراد بوده و با سلامت آنان مرتبط است. اين مطالعه به بررسی حيطه‌های مختلف گذران اوقات فراغت در زنان حاشيه‌نشين شهر كرمانشاه و ارتباط آن با كيفيت زندگی مرتبط با سلامت می‌پردازد. روش كار: در اين پژوهش مقطعی، 574 نفر از زنان ساكن محلات حاشيه‌نشين شهر كرمانشاه با روش نمونه‌گيری چندمرحله‌ای انتخاب شدند. ابزارهای تحقيق شامل چك‌ليست دموگرافيك، پرسشنامه كيفيت زندگی WHOQOL-BREF و پرسشنامه محقق‌ساخته نحوه گذران اوقات فراغت بود. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS.18 و با كمك آزمون‌های همبستگی پيرسون، تی‌مستقل، آناليز واريانس و رگرسيون خطی چندمتغيره، تحليل شد. يافته‌ها: ميانگين سنی پاسخگويان 12.9±32.5 سال بود و حدود 23 درصد آنان از نحوه گذران اوقات فراغت خود اصلاً رضايت نداشتند. از ميان حيطه‌های اوقات فراغت، بيشترين و كمترين نمره مربوط به حيطه‌های ارتباطات حضوری (19.4±61.7) و كلاس‌های آموزشی (6.9±2.4) بود. ميانگين نمره كيفيت زندگی كلی پاسخگويان نيز برابر 52.9 بود. آزمون رگرسيون نشان داد، تنها سه بُعد فعاليت‌های تفريحی، ارتباطات حضوری و فعاليت‌های ورزشی در مدل باقی ماندند كه اين سه حيطه، 19.6 درصد از تغييرات كيفيت زندگی زنان حاشيه‌نشين را تبيين كرده‌اند. استنتاج: كيفيت گذران اوقات فراغت عاملی مؤثر در تبيين كيفيت زندگی مرتبط با سلامت زنان حاشيه‌نشين است. نظر به اهميت فعاليت‌های تفريحی و ورزشی در اين رابطه، توجه به تفريحات سالم و پرداختن به فعاليت‌های ورزشی از سوی زنان و فراهم‌آوری زمينه اين فعاليت‌ها در سطح جامعه برای آنان، می‌تواند راهكاری مؤثر برای ارتقاء كيفيت زندگی مرتبط با سلامت اين گروه از افراد باشد.

Background and purpose: Quality of spending leisure time reflects individuals’ life style and closely affects their health status. This study investigated the quality of spending leisure time in women resident in marginal neighborhoods and its relation with Health related quality of life (HRQOL). Materials and methods: In this cross-sectional study, 576 women, resident in marginal neighborhoods in Kermanshah, were selected using multistage sampling. The information was collected by completing demographic checklist, WHOQOL-BREF and a researcher-made questionnaire on Quality of spending leisure time. Data was analyzed by SPSS-18, using Pearson correlation, Independent t, ANNOVA and Multistage linear regression tests. Results: The mean age of respondents was 32.5±12.9 and almost 23% were not satisfied with the quality of their leisure time. The domains of face to face relations (mean score= 61.7) and educational classes (mean score= 2.4) had the highest and lowest mean scores in quality of spending leisure times. The mean score of total HRQOL was 52.9. The results of regression test showed that only three domains of leisure times (pastime activities, face to face relations and physical exercise activities) remained in the model. This explained 19.6% changes in HRQOL variance. Conclusion: Quality of spending leisure time is an important factor in explaining HRQOL in women resident in marginal neighborhoods. Recreation and sports activities play an important role in enhancing their quality of leisure time. Therefore, providing facilities at community level could be of great benefit in achieving this plan.