اثر برخي روش‌هاي آماده‌سازي بستركاشت بر ويژگي‌هاي فيزيكي خاك و عملكرد كمي و كيفي چغندرقند

Effects of some Seedbed Preparation Methods on the Soil Physical Properties and Sugar Beet Yield and Quality

به منظور بررسي اثر روش‌هاي مختلف آماده‌سازي بستر كاشت بر عملكرد چغندرقند، اين تحقيق در ايستگاه تحقيقاتي مهندس مطهري موسسه تحقيقات چغندرقند در كرج و ايستگاه اكباتان مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي همدان در دو سال زراعي (1388-1386) اجرا شد. آزمايش در هر منطقه با هفت تيمار آماده‌سازي بستر كاشت و در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با چهار تكراراجرا شد. تيمارهاي آزمايش شامل آماده‌سازي كامل بستر كاشت در پاييز، آماده‌سازي كامل بستر كاشت در بهار و پنج تيمار متفاوت آماده‌سازي بستر كاشت در دو مرحله پاييز و بهار بودند. در فصل رشد، وزن مخصوص ظاهري و شاخص مخروطي خاك اندازه‌گيري شد. در زمان برداشت، تعداد و وزن ريشه، طول طوقه و ريشه ذخيره‌اي و ارتفاع آن از سطح خاك اندازه‌گيري شد. با تهيه خمير از ريشه به صورت نمونه از هركرت خصوصيات كيفي آن نظير درصد قند و ناخالصي‌ها در آزمايشگاه تعيين شد. نتايج نشان داد كه تيمارهاي مختلف آماده‌سازي بستر كاشت از نظر وزن مخصوص ظاهري خاك و شاخص مخروطي خاك با يك ديگر تفاوت معني‌داري نشان ندادند. مقدار وزن مخصوص ظاهري خاك در فصل رشد و همچنين با افزايش عمق از 0 تا 60 سانتي‌متري خاك، افزايش يافت. در مراحل مختلف رشد با افزايش عمق شاخص مخروط خاك نيز با روندهاي متفاوت افزايش يافته و مقادير آن از اواسط فصل رشد روند تند‌تري نسبت به اوايل فصل رشد داشت. در تيمارهاي مختلف آماده‌سازي بستر كاشت، بالاترين عملكرد قند سفيد (23/10 تن در هكتار) در تيمارعمليات پاييزه شخم عميق، ديسك، لولر و كولتيواتور پنجه غازي و عمليات بهاره ديسك و در آوردن رديف‌هاي كاشت با پشته‌ساز به دست آمد. با توجه به نتايج اين پژوهش مي‌توان اين تيمار را به عنوان تيمار برتر معرفي كرد.

To evaluate the effects of different seedbed preparation methods on soil physical properties and some morphological, qualitative and quantitative characteristics of sugar beet, an experiment was performed in Motahari Research Station of Sugar Beet Seed Institute in Karaj and Ekbatan Station of Agricultural and Natural Resources Research Center in Hamedan during two cropping seasons (2007-2009) using a randomized complete block design with four replications. The experiment consisted of seven different seedbed preparation methods operated in autumn or in spring. At harvest time, the number and weight of roots, length of crown, storage roots and roots on soil surface were measured. Quality characteristics such as percentage of sugar and inpurities of roots were determined in laboratory. The results showed that different treatments of seedbed preparation in terms of bulk density and soil hardiness did not have any significant difference. Soil bulk density values increased during the growth period and also with dept from 0 to 60 cm of soil. At different growth stages with soil depth increasing, hardiness with the different processes increased and values had faster trends in the mid-season than in early season. The highest white sugar yield was 10.23 tha-1 in the treatment of autumn operation including deep ploughing, disk, leveler and cultivator tiller blade, and spring operation including disk and drive of seed rows with stacker. Thus, this treatment can be recommended as a suitable treatment.