تحليل فقهي حقوق كارگر در جامعه اسلامي با رويكردي بر آراي امام خميني(ره)

Jurisprudential Analysis of Workers’ Rights in the Islamic Society: an Approach Based on the Viewpoints of Imam Khomeini (peace be upon him)

حقوق كارگر و مباحث مربوط به آن از جمله اموري است كه در نگاه اول به نظر مي رسد براي نخستين بار در حقوق غرب مطرح شده است و در متون اسلامي و فقهي سابقه چنداني ندارد؛ ليكن مطالعه و تامّل در منابع اسلامي نشان مي دهد كه قرنها پيش از به وجود آمدن مفهوم حقوق كار در غرب، اسلام با مطرح كردن حقوق بنيادين براي كارگر براي اين قشر چنان منزلتي عظيم قايل شده است كه در هيچ يك از مكاتب بشري مشاهده نمي شود. اين جستار با هدف اثبات اين مدعا و بررسي گونه هاي حقوق كارگر در فقه اماميه، همچنين تبيين آراي ممتاز امام خميني(ره) در اين زمينه نگاشته شده است. بررسي ديدگاه هاي ايشان در مورد شان و حقوق كارگر بويژه به اين دليل كه به عنوان اسلام شناس و فقيهي حاذق، عملاً رهبري جامعه اسلامي را بر عهده داشتند در شناخت رويكرد حكومت اسلامي به حقوق كارگر از اهميّت ويژه اي برخوردار است.

Workers’ rights and their related subjects are among the affairs that seem, in the first glance, to be exposed in the western law for the first time and they are not of long records in the Islamic and jurisprudential texts, but a careful study in the Islamic sources indicates that centuries before the development of the concept of workers’ law in the west, exposing basic law for workers, Islam has regarded such a high position for this stratum that is not seen in any human schools of thought. This research has been made to prove this claim, to deliberate different kinds of workers’ rights in the Imamiyeh (Shiite) jurisprudence,and to elaborate Imam Khomeini’s (pbuh) distinguished viewpoints in this field. The deliberation of his viewpoints about the workers’ positions and rights is of special importance in recognizing the Islamic government approach, because he was a skilful jurisprudent as well as a person who knew Islam and undertook the leadership of the Islamic society practically.