نقد و بررسي ديدگاه خوارج درباره حضور زنان در عرصه‌هاي سياسي‌ـ اجتماعي از سده 1-4 ه‌.ق

Review of Kharijiteʹʹs viewpoint toward womenʹʹs attendance in political-social areas since 1-4 century Hegira

خوارج، به‌منزله يكي از گروه‌هاي كلامي مطرح در قرن ‌هاي اول و دوم، نگرش خاصي به زن داشتند. آن‌ها در باب زن و حضور وي درعرصه‌هاي سياسي و اجتماعي‌ـ همچون مسيله ازدواج، رفتار با اسيران زن، حضور زنان در نبردها و نيز خلافت زنان‌ـ نظرهاي كاملاً متفاوتي ارايه دادند كه تاثير‌پذيرفته از نگاه سطحي و ظاهري آن‌ها به آيات قرآن و نظريه‌هاي اهل كتاب و فرق اسلامي است. بايد گفت خوارج با اينكه از متن جامعه اسلامي برخاسته بودند، از ديگر گروه‌هاي معاصر خود آزادي بيشتري براي زنان در عرصه‌هاي سياسي و اجتماعي قايل بودند و اين امر به شرايط سياسي خاصي برمي‌گردد كه خوارج در آن برهه زماني در آن قرار داشتند. خوارج ازدواج زنان با كفار و موالي را مجاز مي‌دانستند. آن‌ها همچنين با اسارت زنان و به كنيزي گرفتن آن‌ها در جنگ‌ها مخالف بودند. زنان خوارج همچنين در نبردها حضوري فعال داشتند و اين خوارج بودند كه براي نخستين بار اجازه خلافت زنان را در دوره اسلامي مطرح كردند. در اين پژوهش، با روش توصيفي‌ـ تحليلي به بررسي چهار رويكرد سياسي‌ـ اجتماعي خوارج به زنان (مسيله ازدواج با كفار و مولي، رفتار با اسيران زن، حضور زنان در نبردها، و مسيله خلافت زنان) مي‌پردازيم.

Kharijite as one of the groups in the first and second centuries, had a respectively certain attitude toward women. They have offered quite different views of woman and her participation in social and political issues including, marriage, treatment toward female prisoners, women in battles and women caliphate, which took influence of looking at surface and appearance of Quran and ideas of people of the Book and Islamic sects. Kharijite who were raised in the context of Islamic community, had more freedom for women in political and social areas, compared to other contemporary groups. This refers to certain political conditions in that period of time where the Kharijite have been. Kharijite have allowed women marry to infidles and Mavali. They also opposed to captivity of women and get bondwoman in war. Kharijite women have also active presence at battles and were the first who have allowed women caliphate in Islamic period. In this research we examine four political-social approaches of Kharijite toward women in an analytical- descriptive method (marrying to infidles and Mavali, treatment toward female prisoners, women in battles and women caliphate issues).