ارزيابي مجازات‌هاي اجتماعي مندرج در لايحه مجازات اسلامي در پرتو الگوي جايگزيني

Assessment of Social Punishments in the Bill of Islamic Punishment in the Light of Substitution Model

بررسي تاريخ تحول مجازات‌هاي اجتماعي حكايت از اين دارد كه اين مجازات‌ها در قالب الگو‌هاي گوناگوني به كار گرفته شده‌اند. يكي از اين الگوها، الگوي جايگزيني است. طرحي از مجازات‌هاي اجتماعي كه در زمان نوشتن اين سطور در فصل نهم از بخش دوم از كتاب اول لايحه مجازات اسلامي گنجانده شده، بر الگوي جايگزيني منطبق است. با عنايت به اينكه مقررات آن فصل از لايحه مزبور، خالي از ايرادات و نواقص الگوي جايگزيني نيست؛ بنابراين موفقيت مجازات‌هاي اجتماعي مندرج در آن لايحه، به طور جدي مورد ترديد است. از اين رو، پيشنهاد مي‌گردد قانونگذار با پذيرش مجازات‌هاي اجتماعي به عنوان واكنش‌هايي «مستقل» و متناسب با هدف «اصلاح و درمان»، مقررات فصل نهم لايحه يادشده را اصلاح نموده، قلمرو اعمال مجازات‌هاي اجتماعي را گسترش دهد.

Study of the history of development of social punishments shows that such punishments have been employed in various models. One of these models is the model of substitution. The sketch of social punishments which have been presently included in the Chapter Nine of the Second Part of the first Book of the Bill of Islamic Punishments is based on the substitution model. Since the rules included in that chapter of the above Bill are not free from problems and defects of the substitution, thus there are certain doubts about success of social punishments included in that Bill. Thus, the legislator proposed to accept social punishments as “independent” reactions which fit the objective of “correction” and correct the rules mentioned in the above-mentioned Chapter Nine to extend the scope of application of social punishments.