ارزيابي فني سه نوع كارنده با الگوي كاشت متفاوت بر عملكرد سويا در مغان

چكيده انتخاب ادوات و ماشين‌ها براي انجام عمليات زراعي عموما كار ساده‌اي نيست. مشكل استفاده از ماشين‌هاي خطي‌كار براي كاشت سويا، عدم دقت كافي در توزيع بذر سويا توسط موزع‌هاي مربوطه و محل قرارگيري بذر در خاك است. اين مشكل در مورد رديف‌كارها كم تر از خطي‌كارها است. براي بيشينه كردن عملكرد، تغيير واريته‌ محصول، بازنگري در فاصله بين رديف ها و مقدار بذر در واحد سطح، امري اجتناب‌ناپذير است. هدف از اين پژوهش، انتخاب مناسب‌ترين ماشين و سيستم كشت تابستانه سويا در منطقه مغان مي‌باشد. بدين منظور آزمايشي درقالب طرح آماري بلوك‌هاي كامل تصادفي با چهار تكرار طي دو سال درمنطقه مغان انجام شد. ماشين‌ها و سيستم‌ كاشت (تيمارها) عميق‌كار‌ هاسيا با فاصله رديف كاشت 25 و 50 سانتي متر، خطي‌كار با فاصله رديف كاشت 25 و 50 سانتي متر و رديف‌كار پنوماتيكي با فاصله رديف كاشت 50 و 75 سانتي متر (دو رديف روي پشته) براي آزمايش در نظر گرفته شدند. نتايج آزمايش نشان دادند، بذركار پنوماتيكي با ميانگين 32/87% بيش ترين درصد سبزشدن و نيز از لحاظ يكنواختي توزيع بذر طولي و افقي به ترتيب با 04/83% و 33/87% بهترين وضعيت را داشته است. خطي‌كار به ترتيب با 93/74% و 45/63% كمترين ضريب يكنواختي توزيع بذر طولي وافقي را داشت. در سيستم‌هاي كاشت از لحاظ عملكرد دانه و تعداد دانه در غلاف در سطح احتمال 1% و از نظر تعداد بوته در متر مربع، ارتفاع پايين ترين غلاف از زمين و تعداد غلاف در بوته در سطح احتمال 5% ، اختلاف معني‌داري داشتند. بيش ترين عملكرد مربوط به ماشين كاشت پنوماتيكي با فاصله كاشت 75 سانتي متر و كمترين عملكرد مربوط به خطي‌كار با فاصله كشت 50 سانتي متري بود. نتيجه پژوهش استفاده از بذركار نيوماتيك دو رديف كاشت با عملكرد دانه بالا را توصيه مي‌كند كه از لحاظ اكثر فاكتورهاي ديگر نيز شرايط بهتري را نسبت به بذركارهاي ديگر داشت. واژه‏هاي كليدي: سويا، سيستم كاشت، عملكرد، ماشين كاشت.

Abstract Equipment and machinery choose for agricultural operations is generally not a simple task. The main problem by using seed driller for soybean is the lack of sufficient accuracy in the distribution and the location of seeds in the soil. This problem is rather less in row planters. To maximize the yield, changes in product varieties, row spacing and seed rate per unit area are inevitable. The aim of this study was to select the most appropriate system for planting soybeans in Moghan plain. So an experiment with statistical complete randomized block design with four replications was conducted during two years in Moghan. Machines and plant systems (treatments) include cereal deep planters (Hassia) with T1:25 and T2:50 cm row space, grain drills (Barzegar Hmadani) with T3:25 and T4: 50 cm row space, pneumatic row planters with T5:50 cm in row space (Gaspardo) and T6 (Noda) two rows on ridge 75 cm row distance. Results indicated that T6 and T4 treatments have the highest and lowest yield with 2864 and 2252 kg ha-1, respectively. T6 had the maximum seed germination rate (87.32%). According to the coefficients of seed distribution T6 had the maximum uniformity in adjusted distances (83.04%) and in average distances (87.32%). It is recommended to use of, pneumatic planters with two rows on ridge and 75cm in row distance which showed the highest yield and also was preferred in terms of many other factors. Keywords: Planter, Planting system, Soybean, Yield