سواپ ارز بررسي فقهي و امكان استفاده از آن در بازارهاي اسلامي

Fiqhi (Jurisprudential) Review of Currency Swap and Assessing the Possibility of using it in Islamic Markets

در دهه‌هاي اخير، «سواپ ارز» به عنوان يكي از ابزارهاي كارامد به منظور پوشش خطرپذيري دارايي‌هاي ارزي در بازارهاي مالي اسلامي معرفي شده است. اين مقاله، با استفاده از روش «فقهي-اجتهادي» به بررسي مشروعيت اين ابزار مالي مي‌پردازد. براساس يافته‌هاي تحقيق، مشكل عمده فقهي اين ابزار، بهره‌اي است كه طرفين به يكديگر مي‌پردازند. براي مقابله با اين مشكل، دو رويكرد متفاوت معرفي شده است. رويكرد اول مستلزم تفسير و توجيه اين قرارداد در قالبي غير ربوي تحت عناويني همچون «عقد الوعد» است. در رويكرد دوم، لازمه حل مشكل طراحي قرادادي جديد تحت عنوان «عقد سواپ اسلامي» با استفاده از عقودي چون «عقد الوعد»، «تورق» و «روش اختيارات ارزي» است. بررسي روش‌هاي پيشنهادي انتشار سواپ اسلامي حاكي از رجحان شيوه «عقد الوعد» بر ساير روش‌هاي پيشنهادي است.

In recent decades, currency swap has been introduced as one of the efficient tools to cover the risk of assets in currency in Islamic financial markets. Using the method of legal-deductive study, the present paper investigates the legitimacy of this financial tool. The research findings indicate that the main legal problem of this tool is the interest which parties pay mutually. This paper introduces two different approaches for solving this problem. The first approach necessitates interpreting and justifying this contract as a usury-free contract like the "contract of promise". The second approach requires drawing a new contract as an Islamic swap contract by using such contracts as contract of promise, tawarruq contract* and the method of currency options contract. The review of proposed methods for issuing Islamic swap indicates that the method of contract of promise in superior to tawarruq contract.