پيش‌بيني خشكسالي استان آذربايجان شرقي در دوره‌ي 2022-2013 ميلادي

Drought Forecasting in East Azarbayjan During Time Period of 2013-2022

با توجه به روند احتمالي افزايش خشكسالي در جهان در اثر تغييراقليم، بررسي اين پديده در هر منطقه براي دوره‌ي آتي ضروري مي‌نمايد. در اين تحقيق داده‌هاي ريزمقياس شده ماهانه شبيه‌سازي شده دما و بارش استان آذربايجان شرقي در دوره 2022-2013 ميلادي، توسط 16 مدل AOGCM، تحت سه سناريوي انتشار A1B, A2, B1 تهيه شدند. پس از بررسي شرايط (فراواني و شدت) خشكسالي گذشته (1999-1950) در منطقه، به منظور لحاظ كردن عدم قطعيت سناريوهاي انتشار، با استفاده از روش مقياس الگو (Pattern Scaling)، داده‌ها براي 46 سناريوي انتشار ديگر محاسبه شده، و وضعيت خشكسالي استان در دوره‌ي آتي با شاخص بارش استاندارد شده (SPI) بررسي گرديد، و در نهايت نقشه‌هاي پهنه‌بندي اين شاخص با به كارگيري روش كريگينگ در هر سال با در نظرگرفتن سناريوي ميانه براي اقليم منطقه، به دست آمد. نتايج نشان داد در سال 2021 خشكسالي بسيار زياد در نواحي شرقي استان رخ خواهد داد و مي‌توان اين سال را خشك‌ترين سال دوره قلمداد كرد، بطوري كه در مجموع 375/59 درصد استان داراي شرايط خشك خواهد بود. براي سال‌هاي 2013، 2017 و 2018 نيز در برخي نقاط خشكسالي پيش‌بيني مي‌شود، در حالي كه سال 2019 در تمامي نقاط از شرايط نزديك به نرمال برخوردار خواهد بود. سال 2020 نيز در دوره‌ي ده ساله مرطوب‌ترين سال خواهد بود، به گونه‌اي كه اين سال تنها سالي است كه رطوبت بسيار زياد را تجربه خواهد كرد. پس از 2020، سال 2014 با پوشش 50 درصد استان با سطوح رطوبتي، مرطوب‌ترين سال خواهد بود. در كل، استان آذربايجان‌شرقي به جز سال‌هاي 2013، 2017، 2018 و 2021، در 6 سال ديگر از شرايط نزديك به نرمال و بالاتر تبعيت خواهد نمود. با پيش‌بيني مقادير بارش و تعيين شرايط خشكسالي، مي‌توان راهكارهاي سازگاري با تغيير اقليم در اين خصوص را پيشنهاد نمود.

Based on the possible increasing trend in global drought due to the climate change, analyzing this event in every region seems essential. In this study, downscaled temperature and precipitation data were obtained from 16 AOGCM models under A1B, A2 and B1 emission scenarios for East Azarbayjan province during 2013-2022. After assessing the frequency and severity of past droughts in the studied area, temperature and precipitation scenarios were calculated for other 46 emission scenarios using Pattern Scaling method; thereafter, in order to assess the drought condition of the province during the future period, annual Standardized Precipitation Index (SPI) of the region was calculated using the median precipitation scenario of the 49 scenarios. Finally the annual SPI map of the region was produced by Kriging method. There will be extreme drought in eastern regions in 2021 and it can be considered as the driest year during the next decade, as overall, 59.375% of the province will have dry condition. It is predicted that there will be drought conditions in some regions in years 2013, 2017 and 2018, while the whole extent of province will be near normal condition in 2019. 2020 will be the wettest year of the next decade, which will be the only year with extreme wet condition. After 2020, 2014 with covering 50% of the region by wet classes will be the wettest year. In conclusion, except for the years 2013, 2017, 2018 and 2021, 6 other years will follow near normal or higher classes. By predicting drought conditions and precipitation amount of this region, it is possible to suggest strategies compatible with climatic change in this regard.