اثر روش هاي آبياري بر بهره وري آب در برنج

به منظور مقايسه و بررسي امكان كاربرد روش هاي مختلف آبياري در مقايسه با روش سنتي و ارزيابي روش هاي مختلف آبياري پژوهشي به صورت آزمايش فاكتوريل در قالب طرح پايه بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار با دو فاكتور آبياري در چهار سطح و رقم در دو سطح در مزرعه تحقيقاتي معاونت موسسه تحقيقات برنج كشور (آمل) در سال 1390 به اجرا درآمد. تيمارها شامل روش هاي مختلف آبياري شامل تناوب خشكي و رطوبت (AWD)،كشت نيمه خشك (SDC)، تركيب آب كم عمق با تناوب خشكي و رطوبت (SWD)، روش سنتي يا غرقابي (TI) و دو رقم بومي (طارم محلي) و اصلاح شده ( فجر) بودند. نتايج حاصل از تجزيه واريانس داده ها نشان داد كه ارقام مورد استفاده و همچنين روش هاي مختلف آبياري از نظر مصرف آب تفاوت كاملاٌ معني داري داشتند. با اين وجود برهمكنش بين روش هاي مختلف آبياري و ارقام، معني دار نبود. بر اساس نتايج، تيمار مديريت SDC با مصرف آب 5/4042 متر مكعب در هكتار (حدود 55 درصد صرفه جويي در مصرف آب)، بهره وري آب آبياري (WPi) 68/1 كيلوگرم بر متر مكعب و بهره وري آب آبياري+ بارش (WPi+w) 38/1 كيلوگرم بر متر مكعب، در مقايسه با ديگر روش هاي آبياري (به ويژه آبياري سنتي) بيش ترين كارآيي را داشته است. بنابراين بر اساس نتايج حاصل از اين آزمايش، كاهش ارتفاع آب در سطح مزرعه در روش هاي مختلف آبياري موجب كاهش قابل ملاحظه عملكرد شلتوك نگرديد، بنابراين مي توان يكي از روش هاي كم آبياري (SDC، AWD و SWD) را به ترتيب اولويت در آبياري برنج در شرايط مشابه اين پژوهش به كار گرفت.

In order to evaluate the possibility and compare different irrigation methods in rice cultivation, an experiment was conducted in factorial based randomized complete block design at Rice Research Institute of Iran, Mazandaran (Amol), during 2011. Treatments were different irrigation regimes including alternate wet and drying (AWD), semi-dry cultivation (SDC), combining shallow water depth with wetting and drying (SWD) and traditional irrigation (TI); and two different cultivars, namely, Tarom and Fajr, as local and improved cultivars, respectively. Results of ANOVA indicated that different cultivars and irrigation methods were significantly different in terms of irrigation and total water productivity. SDC with 4042.5 m3ha-1 (nearly 54 percent water saving), irrigation water productivity of WPI= 1.68 kg m-3, and total water productivity of WPI+R=1.38 kg m-3 showed better performance as compared to the other irrigation regimes, especially compared to the traditional management (TI). In conclusion, regarding the better performance in water productivity, advanced irrigation methods (SDC, AWD and SWD, respectively) could be recommended for further investigations.