اثر بي خاكورزي ، تنش آب و نيتروژن بر انتقال نيترات در خاك و عملكرد ذرت در شمال خوزستان

اين تحقيق با هدف بررسي امكان كاشت ذرت در بقاياي گندم و اثر تنش آب و كود اوره بر روند حركت نيترات در خاك، عملكرد و كارايي مصرف آب ذرت در روش بي خاك ورزي صورت گرفت. براي اين منظور آزمايشي به صورت كرت هاي خرد شده در قالب بلوك كامل تصادفي در سه تكرار و 2 سال در مركز تحقيقات كشاورزي صفي آباد انجام شد. آب در سه سطح 50 ، 75 و 100 درصد نياز آبياري (با علامت I1 ، I2 و I3) به عنوان عامل اصلي و كود نيتروژن نيز در سه سطح Kg ha-1150، 225 و 300 (با علامت N150، N225 و N300) اعمال شد. متوسط عملكرد دانه ذرت 5تن در هكتار نشان داد كه كاشت مستقيم ذرت تابستانه در بقاياي گندم بدون عمليات خاك ورزي در شرايط اقليمي خوزستان امكان پذير است. اثر تيمار آبياري بر عملكرد در سطح 1% معني دار بود. به طوري كه بيشترين عملكرد دانه ( 6/5 تن در هكتار) مربوط به تيمار I3، با مقدار آب مصرفيmm 1037 و كمترين آن (2/4 تن در هكتار) مربوط به تيمار I1 با مقدار آب مصرفي mm786 بود. اثر كود نيتروژن بر عملكرد و درصد پروتيين دانه به ترتيب در سطح 5% و 1% معني دار بوده و تيمار N300 با عملكرد دانه 4/5 تن در هكتار و پروتيين 1/10% برتر از دو تيمار ديگر بود. مقدار نيترات باقيمانده تا عمق cm30 نفوذ نموده به طوري كه غلظت نيترات در اعماق پايين تر به 50 – 30 درصد آن رسيد. حال آنكه تغييرات غلظت نيترات در همان تيمار در اعماق پايين تر ناچيز بود.

The objective of this study was to evaluate the effect of different levels of irrigation and nitrogen fertilizer on nitrate movement, yield, and water use efficiency (WP) of corn in no-till planting method. The research was conducted in two years as a randomized complete block design arranged in a split block treatment design with three replicates in the Safiabad Agricultural Research Center. Irrigation treatments amounts of 50%, 75%, and 100 % of crop water requirement (I1, I2, and I3) were allocated to the main plots, and three levels of nitrogen i.e. 150, 225, and 300 kg ha-1 (N150, N225, and N300) were in the sub plots. The average corn yield of 5 t ha-1 showed that summer corn no-till planting in wheat residue without any tillage practice was applicable in Khuzestan climate conditions. Irrigation treatments had a significant effect on corn yield (p < 0.01), such that the maximum yield (5.5 t/ha) was obtained from I3 with 1037 mm applied water, and minimum yield (4.2 t/ha) was from I1 with 786 mm of water. Nitrogen had significant effect on yield (p < 0.05) and protein percent (p < 0.01), such that the N300 treatment had the maximum yield of 5.4 t/ha with a protein percent of 10.1%. In all treatments, fertilizer was leached within 0-30 cm soil layer, while nitrate concentration in deeper layers was 30-50% of the surface layer. However, in deeper layers, nitrate concentration variation in the same fertilizer treatment was not much.