تاثير كودهاي ارگانيك و شيميايي بر شاخص‌هاي عملكرد و اجزاي عملكرد گلرنگ تحت تنش خشكي

The effects of organic and chemical fertilizers on yield and yield components of safflower (Carthamus tinctorius L.) under water stress conditions

جهت بررسي تاثير كودهاي آلي و شيميايي بر عملكرد و اجزاي عملكردگلرنگ (Carthamus tinctorius L.) رقم گلدشت در شرايط تنش خشكي، پژوهشي به‌صورت كرت‌هاي خرد شده درقالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در سال زراعي 1392-1391 در مزرعه دانشگاه شهيد باهنر كرمان اجرا شد. عوامل مورد مطالعه شامل تنش خشكي (mm 60 (آبياري نرمال)، mm 120(تنش ملايم) و mm 180(تنش شديد) تبخير از تشت تبخير) در كرت‌هاي اصلي و كود گاوي (15 تن در هكتار)، هيوميك اسيد (80 كيلوگرم در هكتار)، كود شيميايي N)، P و K) به ترتيب به ميزان 150، 50 و 100 كيلوگرم در هكتار و شاهد (عدم مصرف كود) دركرت هاي فرعي قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه تنش خشكي باعث كاهش محتواي نسبي آب برگ، عملكرد، اجزاي آن و شاخص برداشت و افزايش اعداد كلروفيل متر (SPAD)، شد. اثر كودها بر تمامي صفات به‌جز وزن هزاردانه معني‌دار بود. نتايج اين پژوهش نشان داد كود گاوي به‌طور معني داري باعث افزايش عملكرد گلرنگ مي شود. اين كود علاوه بر عملكرد بر ساير صفات نيز تاثير مثبت داشت. كودهاي آلي به‌ويژه كود گاوي به دليل قدرت نگهداري زيادتر رطوبت در مقايسه با كودهاي شيميايي پاسخ بهتري به شرايط تنش خشكي نشان دادند و عملكرد بالاتري داشتند. به نظر مي‌رسد استفاده از كودگاوي در شرايط محدوديت رطوبت؛ براي غلبه بر اثرات منفي تنش خشكي مفيد مي‌باشد.

In order to investigate the effects of organic and chemical fertilizers on yield and yield components of safflower (Carthamus tinctorius L.); Goldasht variety under water stress conditions, an experiment was conducted on research farm, Faculty of agriculture, Shahid Bahonar University of Kerman, in split plot with Randomize Block Design (RCBD); and 3 replications in each treatment. Water stress in three levels: 60 mm evaporation from evaporation pan (normal irrigation); 120 mm evaporation from evaporation pan (low water stress); 180 mm evaporation from evaporation pan (high water stress) in main plots and cow manure (15 t/ha); humic acid (80 kg/ha); chemical fertilizer (N=150 kg/ha, P=50 kg/ha, K=100 kg/ha), and control (no fertilizer) were in sub plots. The reasults showed that water stress caused decrease in leaves, Relative Water Content (RWC), yield, yield components and harvest index (HI); but increased chlorophyll meter numbers (SPAD). The effect of fertilizer was positively significant on all indices; except on 1000 seed weight. Cow manure increased seed yield significantly, and had positively significant effects on other indexes. It seems that organic fertilizer, specially cow manure in water stress condition, caused higher soil water content; and finally higher yield, compared to chemical fertilizer; and is better choice in water stress condition.