در دفاع از مبناگروي: بررسي اشكالات كيث لرر بر مبناگروي

On behalf of foundationalism: an Investigation of Keith Lehrer’s Objections on foundationalism

كيث‌ لرر، با تفكيك مبناگروي خطاناپذير و خطاپذير از يكديگر، سه نقد عمده بر مبناگروي سنتي خطاناپذير دارد. وي در نقد اول بر آن است كه تنها تعداد بسيار اندكي از باورهاي پايه وجود دارند و اين تعداد محدود نمي‌تواند بمثابه پايه نظام معرفت بشري قرار گيرد. وي در نقد دوم بر نحوه ابتناي باورهاي غيرپايه بر باورهاي پايه اشكال مي‌كند و، در نهايت، مهم‌ترين دليل مبناگرايان بر لزوم پذيرش اين ديدگاه در توجيه معرفت را ـ كه «استدلال از راه دور و تسلسل» مي‌باشد ـ بدين صورت نقد مي‌كند كه سلسله موجه‌سازي باورها لازم نيست تا بي‌نهايت استمرار داشته باشد يا به‌نحو دوري به يكي از حلقات پيشين سلسله مستند شود بلكه اگر فرآيند موجه‌سازي در يك سياق اجتماعي انجام گيرد، وقتي به يك باور مورد توافق طرفين رسيد، اين جريان متوقف مي‌شود. به ‌اعتقاد نگارنده، هر سه نقد لرر ناتمام است. نخست آنكه لرر در بحث از باورهاي پايه از بديهيات عقلي به‌كلي غفلت نموده است، دوم آنكه ارتقاي معرفتي از بديهيات به نظريات به كمك استدلال انجام مي‌گيرد و، در نهايت، صرف توافق طرفين بر يك باور هرگز به معناي موجه بودن آن نيست.

Having distinguished between corrigible foundationalism and incorrigible one, Keith Lehrer made three main objections to incorrigible traditional foundationalism. In the first objection he holds that there are only a very few basic beliefs and these limited basic beliefs cannot stand as foundation for the system of human knowledge. In the second objection he calls to question the way in which non-basic beliefs are based on basic ones. Finally in his third objection he criticized the most important argument of foundationalists in favor of their position in justification of knowledge i.e. argument from vicious circle and infinite regress. He tries to invalidate the argument with the clam that the justificatory chain need not go on ad infinitum or in circular way be justified on any previous knot but if justificatory process is made in a social context and when a belief is matter of agreement on both sides, the chain will come to halt. All three objections of Lehrer seem to be flawed. To begin with, in discussing basic beliefs he totally neglected the role of rational self-evident propositions. Secondly the progressive epistemic transfer from self-evident to theoretical (derivative) proposition is made through argument and finally the mere agreement of rival sides on a given belief does not mean that it is justified.