ارتباط بين سرمايه فرهنگي والدين و ميزان استفاده فرزندان از مواد كتابخانه اي كتابخانه هاي عمومي استان خراسان جنوبي

The Relationship between Parents’ Cultural Capital with the Children Use of Library Matterials among Public libraries’ Members of South Khorasan

هدف: هدف اصلي پژوهش حاضر، بررسي رابطه بين سرمايه فرهنگي والدين و ميزان استفاده فرزندان از مواد كتابخانه اي در بين كاربران كتابخانه هاي عمومي استان خراسان جنوبي بوده است. روش : روش پژوهش، پيمايشي و از نوع كاربردي است. جامعه آماري اين پژوهش شامل كليه اعضاي كتابخانههاي عمومي نهادي شهري زير پوشش اداره كل كتابخانه هاي عمومي خراسان جنوبي بوده كه در زمان اجراي پژوهش (مهر ماه 1392) عضو فعال كتابخانه بودند و در محدوده سني 15-30 سال قرار داشتند. حجم كل جامعه آماري حدود 15.500 نفر بود و حجم نمونه بر اساس جدول كرجسي و مورگان تعداد 377 نفر تعيين شد. در اين پژوهش از روش نمونه‌گيري خوشه اي چندمرحله اي استفاده شد. در مرحله اول 11 شهرستان استان خراسان جنوبي به عنوان خوشه ها در نظر گرفته شدند. در مرحله دوم، در هر يك از 13 كتابخانه برگزيده شده به تعداد مساوي 29 نفر به صورت تصادفي ساده انتخاب شدند و پرسشنامه ها بين آنها توزيع گرديد. براي جمع آوري اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. در مجموع 317 پرسشنامه بازگردانده شد، ولي فقط 292 پرسشنامه كامل بود كه مورد تحليل قرار گرفت. يافته ها: نتايج نشان داد كه بيشترين استفاده پاسخگويان در ميان انواع مختلف مواد كتابخانه اي مربوط به كتاب هاي تخصصي رشته تحصيلي‌شان بود. همچنين پاسخگويان از كتاب هاي مرجع نسبت به ساير مواد كتابخانه اي كمتر استفاده مي كردند. بين سرمايه فرهنگي غيرمادي والدين و ميزان استفاده فرزندان از مواد كتابخانه اي رابطه معناداري وجود داشت اما بين سرمايه فرهنگي نهادينه شده والدين و ميزان استفاده فرزندان از مواد كتابخانه اي و نيز بين سرمايه فرهنگي مادي والدين و ميزان استفاده فرزندان از مواد كتابخانه اي رابطه معناداري وجود نداشت. همچنين نتايج نشان داد متغيرهاي جنسيت و سطح تحصيلات پاسخگويان بر رابطه بين سرمايه فرهنگي غيرمادي، مادي و نهادينه شده والدين و ميزان استفاده فرزندان از مواد كتابخانه اي تاثيري نداشتند. اصالت/ارزش: نتايج پژوهش حاضر مي تواند در برنامه ريزي فرهنگي كشور، و نيز برنامه‌ريزي خدمات به كاربران توسط نهاد كتابخانه هاي عمومي كشور مورد استفاده قرار گيرد.

Purpose: The aim was to study the relationship of parents’ cultural capital and their children use of library materials in the Khorasan public libraries. Methodology: The population involved all the members of institutional urban public libraries dominated by the General Office of South Khorasan Public Library Foundation who were active users in the time (Sept., 2013) the study was done, and had 15 to 30 years old. The cluster sampling technique was used. In the first phase, 13 libraries out of 11 cities of South Khorasan were chosen as clusters. In the second phase, from each library, 29 users were randomly selected, and received the questionnaire. The data was analyzed using descriptive and inferential statistics by SPSS. Findings: The results showed, among all kinds of library materials, the special discipline books had most used by the respondents. Any significant correlation was not observed between the parents’ institutionalized cultural capital and the children use of library materials. The findings also showed that, the respondents’ gender and educational levels had not any effect on the relationship of the parents’ embedded and objectified cultural capital. Originality/Value: the same research has not already been conducted anywhere, especially about public libraries. Meanwhile, the results of this one may be used for the future planning of Iranian public libraries Foundation and its South Khorasan branch