تاملي جامعه‌شناختي بر وضعيت فعلي تعامل فرد و خانواده در جامعه ايران

A Sociological Examination of Current Situation in Iran’s Family Members Interaction

خانواده در ايران بر اثر مواجهه با مدرنيته دستخوش تحولات بنيادين شده است. ازجمله اين تحولات، تغيير نوع رابطه فرد با اين نهاد اجتماعي است. پژوهش حاضر مي كوشد با تكيه بر سنت نظري هال و فيسك در خصوص بازنمايي رسانه اي و تلفيقي از ايده هاي جامعه شناختي درباره دگرديسي خانواده، با به كارگيري روش نشانه شناسي ساختارگرا، بازنمود وضعيت تعامل فرد و خانواده را در مجموعه شيدايي تحليل كند. انتخاب مجموعه تلويزيوني شيدايي، بر اساس نمونه‌گيري نظري ـ هدفمند، صورت گرفته است. نتايج پژوهش نشان مي دهد كه مجموعه تلويزيوني شيدايي براي القاي گفتمان خود، امور معمول زندگي را دراماتيزه مي كند؛ معضلات اجتناب‌ناپذير را غول‌گونه نمايش مي دهد؛ تحول خانواده سنتي را معادل تضعيف نهاد خانواده و فرد مي داند؛ تعارض هاي ساختاري را نتيجه اشتباه‌ها و غفلت هاي فردي معرفي مي كند و كشاكش فرد و خانواده را در سطح خرد بازنمايي مي كند.

Faced with modernity, family in Iran has undergone fundamental changes, including the type of relationship between individual and the family as a whole. Drawing upon the theoretical tradition of Hall and Fiske on media representation and also a pool of sociological ideas on family transformation and by applying structuralist semiotics, the present study aims to analyze the representation of individual’s interaction with his/her family. The Iranian TV series “Mania” was purposefully chosen as the sample of study. The findings show that this TV series to suggest its own discourse, employs a few strategies, i.e. it dramatizes common affairs of family; it depicts unavoidable problems as destructive crises; it deems the change of traditional family as the destruction of individuals; it represents structural conflicts as the result of personal mistakes and ignorance; and it finally represents the conflict between individual and family at a micro-level.