اندازه گيري و مقايسه غلظت فلزات سنگين جيوه، سرب و كادميوم در بافت هاي ماهي بياه (Liza abu) رودخانه هاي كارون و دز استان خوزستان

The Survey and Comparison of Heavy Metals Hg, Cd and Pb in the Tissues of Liza Abu in the Karoon and Dez Rivers in Khoozestan Province

زمينه و هدف: فلزات سنگين از آلاينده هايي هستند كه در اكوسيستم هاي آبي مشكلات بسياري را براي آبزيان و در نهايت براي انسان ايجاد مي كنند. تحقيق حاضر، در زمستان 1388، به منظور تعيين غلظت فلزات سنگين جيوه، سرب و كادميوم در بافت هاي عضله، كبد و آبشش ماهي بياه رودخانه هاي دز و كارون استان خوزستان انجام گرفت. روش بررسي: در اين تحقيق به صورت تصادفي 216 نمونه ماهي بياه از رودخانه هاي مورد مطالعه صيد شد. جهت استخراج فلزات از بافت هاي مورد مطالعه، از روش هضم مرطوب استفاده شد و تعيين غلظت فلزات سنگين به وسيله دستگاه جذب اتمي Perkin Elmer 4100 صورت پذيرفت. تجزيه و تحليل داده ها به كمك نرم افزار SPSS17 و آزمون t انجام يافت كه در سطح معناداري 05/0 P? تعيين گرديد. يافته ها: بالاترين و پايين ترين غلظت كادميوم، جيوه و سرب به ترتيب 264/0±540/0، 002/0±027/0 و 128/0±08/1 ميلي گرم در كيلوگرم و 040/0±346/0، 037/0±903/0 و 001/0±023/0 ميلي گرم در كيلوگرم بود. نتيجه گيري: در اين تحقيق غلظت سرب و جيوه در آبشش، كبد و عضله ماهي بياه بين رودخانه هاي دز و كارون اختلاف معني داري نداشت (05/0P?). غلظت كادميوم در عضله و آبشش اختلاف معني داري داشت (05/0P?) اما در كبد اختلاف معني دار نبود (05/0P?).

Introduction: The heavy metals are from the pollutants which create too much problems in aquatic ecosystems for aquatics and human. This study was done on concentration of heavy metals Hg, Cd and Pb in the muscle, liver and gill tissues of Liza Abu in the Karoon and Dez Rivers in Khoozestan Province in winter 2010. Material and Method: In this reaserch 216 sample of Liza abu were used randomly. Metals were extracted from the tissues using wet Digestion method and concentration of the heavy metals was measured by Atomic Absorption Spectrophotometer Perkin Elmer 4100. Analysis of the data was done by using of the SPSS17 software and analysis of the t-test determined exist or non-exist of the significant difference in level 95 (P=0.05). Results: The highest concentration of Cd, Hg and Pb 0.540±0.264, 0.027±0.002 and 1.08±0.128 mg/Kg and the determined lowest concentration of Cd, Hg and Pb 0.346±0.040, 0.903±0.037 and 0.023±0.001 mg/Kg. Discussion: This study showed there is not any significant difference in concentration of heavy metals Hg and Pb in muscle, liver and gill of Liza abu in Karoon and Dez Rivers. There was a significant difference in Concentration of Cd in muscle and gill (between (P < 0.05) but there was not a significant difference in concentration of Cd in livers of all of them (P > 0.05).